Dünyadan Haberler - 4

Bu uzay çantası asteroitleri ve uzay çöplerini toplayacak

Asteroitler, değerli ve yaygın metalleri büyük miktarlarda barındırıyor. Dünyada madencilik faaliyetleri giderek daha maliyetli ve çevresel açıdan yıpratıcı hale gelirken, uzaydaki bu kaynaklara erişim şirketler için cazip bir alternatif sunuyor.

TransAstra’nın geliştirdiği şişme torba teknolojisi, hem asteroit yakalamada hem de artan uzay çöplerinin temizlenmesinde kullanılabilecek.

Dört aşamalı zorluk: “Bul, yakala, taşı, işle”

TransAstra’nın kurucusu ve eski Caltech akademisyeni Joel Sercel, asteroit madenciliğinin “son derece riskli ve zor bir iş” olduğunu belirtiyor.

Sercel’e göre bir asteroidi işlemek için önce onu tespit etmek, sonra yakalamak, güvenli bir yere taşımak ve ardından madeni çıkarmak gerekiyor:
“Bu alanlarda geliştirdiğimiz teknolojiler var. 21 patentimiz bulunuyor ve her ay yeni bir patent daha ekleniyor.”

Şirket, ilk Yakalama Çantası testini geçen yıl Uluslararası Uzay İstasyonu’nda yaptı. Bir metre çapındaki prototip, Falcon Nine roketiyle ISS’ye gönderildi ve mikro yerçekimi koşullarında başarıyla açıldı.

Kahve fincanından bina büyüklüğüne kadar

Yakalama Çantası altı farklı boyutta üretilecek. Mikro boyutlu olanlar bir kahve fincanına sığabiliyor ve küçük taş parçalarını hedefliyor. En büyük model ise yaklaşık 10 bin tonluk, küçük bir bina büyüklüğündeki asteroitleri kapsayabilecek.

TransAstra şu anda NASA’nın da finanse ettiği 10 metrelik yeni bir versiyon üzerinde çalışıyor. Bu model, hem büyük uyduları mezarlık yörüngelerinden güvenli bölgelere taşımak için hem de 100 ton sınıfı asteroitleri yakalamak için kullanılabilecek.

Sercel, asteroitlerden çıkarılan hammaddelerin Dünya’ya getirilmesinin ekonomik olmadığını, bunun yerine uzayda üretim yaparak donanımların doğrudan yörüngede inşa edileceğini savunuyor.

2028 hedefi: Uzayda yeni “altına hücum”

TransAstra, madenciliğe uygun asteroitleri aramak için ABD ve Avustralya’da yaklaşık bir düzine Sutter teleskopu kurdu. Bir sonraki durak ise İspanya. Bu teleskoplar adını California’daki Altına Hücum döneminin ünlü Sutter’s Mill’inden alıyor.

Sercel, Dünya ile çok benzer yörüngelerde Güneş etrafında dolaşan özel bir asteroit grubuna odaklandıklarını söylüyor:

“Bu cisimler Dünya’nın yakınından çok yavaş geçiyor. Yüzlercesinin nerede olduğunu biliyoruz. İlkini 2028’de yakalamayı planlıyoruz. Bunun uzayda gerçek bir endüstri devrimini başlatacağını düşünüyoruz.”

Uzay çöpü için pratik çözüm

Uzay ajansları yıllardır robot kollar, mıknatıslar ve hatta zıpkınlar gibi farklı yöntemler denese de henüz tam ölçekli bir çözüm uygulanamadı. TransAstra’nın şişme torbası, şekli veya dönüş hızı ne olursa olsun çok çeşitli cisimleri yakalayabildiği için uzmanlara göre önemli bir avantaj sağlıyor.

Buffalo Üniversitesi’nden Prof. Eleonora Botta, sistemin en güçlü yönünün bu esneklik olduğunu belirterek, “Özellikle uzay çöpü yönetimi için çok değerli” dedi.

Bir diğer akademisyen Prof. John Crassidis ise Sutter teleskoplarının küçük asteroitleri tespit etme kapasitesinin “oyun değiştirici” olabileceğini söyledi:

“Eğer bu sistem çalışırsa, asteroit madenciliği için kapılar gerçekten açılabilir. 2028 iddialı bir hedef ama başarırlarsa büyük bir dönüm noktası olur.”

TransAstra’nın geliştirdiği teknoloji hem uzay ekonomisinin geleceği hem de yörüngelerde artan çöp krizinin çözümü için yeni umut olarak değerlendiriliyor.

Slovakya'daki bisiklet ve scooter yasası dalga konusu oldu

Yasaya göre hız sınırını aşan kullanıcılar 100 euroya kadar para cezası alabilecek. Yasa 1 Ocak’ta yürürlüğe girecek ancak polisin bu sınırı nasıl denetleyeceği belirsiz.

“Üç yaşındaki çocuk bile bu sınırı aşar”

İçişleri Bakanlığı, düzenlemenin kaldırımlarda paten, kaykay, scooter, tekerlekli spor aletleri ve 10 yaşından küçük çocuklar ile onlara eşlik eden bisikletliler için geçerli olduğunu açıkladı.

Yaya ve bisikletli ulaşımını savunan Cyklokoalicia grubunun başkanı Dan Kollar, yasayı “tamamen mantıksız” olarak nitelendirdi. Kollar, “Bu kadar düşük hızda dengeyi korumak bile zor. Üç-dört yaşındaki çocuklar bile rahatlıkla bu sınırı geçiyor” diyerek düzenlemenin hiçbir şekilde gerekçelendirilmediğini söyledi.

Yasanın çocukların her gün yasa ihlali yapmasına yol açacağını, bunun da yanlış bir mesaj verdiğini vurguladı.

Bir diğer sivil toplum grubu olan Concerned Mothers (Endişeli Anneler) ise cumhurbaşkanına yasayı imzalamama çağrısında bulundu.

Fico hükümetinin tartışmalı adımları

Polis verilerine göre geçen yıl 67 yaya ile 22 bisikletli veya scooter kullanıcısı kazalarda hayatını kaybetti, ancak kaldırımlarda meydana gelen kazaların istatistiği tutulmuyor.

2023’te göreve gelen milliyetçi Başbakan Robert Fico’nun hükümeti, anayasada ve ceza yasasında hakları kısıtlayan çok sayıda düzenlemeyi hayata geçirmişti.

Yeni hız sınırı yasası da hükümetin tartışma yaratan adımları arasına eklendi.

Yeni yapay zeka aracı, organ nakli için harcanan çabayı yüzde 60 oranında azaltabilir

Liver nakillerinde, dolaşımın durmasından sonra (DCD) yapılan bağışlarda kritik bir eşik bulunuyor: Donörün yaşam desteğinin kaldırılmasından sonra ölümün 45 dakika içinde gerçekleşmesi gerekiyor.

Bu süre aşıldığında organın zarar görme riski arttığı için nakil çoğu zaman iptal ediliyor. Bu durum, hazırlıkların başlamasına rağmen organın kullanılamaması anlamına gelen “futile procurement” olarak tanımlanıyor ve DCD bağışlarında yaklaşık her iki vakadan birinde yaşanıyor.

Cerrahları geride bırakan model

Stanford’lı doktor ve araştırmacılar tarafından geliştirilen makine öğrenimi modeli, donörün bu 45 dakikalık kritik süre içinde ölme ihtimalini yüksek doğrulukla tahmin ediyor. Model, üst düzey cerrahların kararlarından daha iyi performans gösterdi ve başarısız nakil hazırlıklarını yüzde 60 oranında azalttı.

Çalışmanın kıdemli yazarı olan Karın Nakli Klinik Profesörü Dr. Kazunari Sasaki, “Bir organın cerrahi hazırlıklar başlamadan önce kullanıma uygun olup olmadığını belirleyebilmek, nakil sürecini çok daha verimli hale getirebilir,” dedi. Sasaki ayrıca bu teknolojinin daha fazla hastanın nakil şansı elde etmesini sağlayabileceğini vurguladı.

Araştırmanın sonuçları Lancet Digital Health dergisinde yayımlandı.

Donör verilerinden güç alan yapay zeka

Yeni model, ABD’deki çeşitli nakil merkezlerinden toplanan 2 binden fazla donöre ait verilerle eğitildi. Donörlerin nörolojik, solunumsal ve dolaşımsal verilerini analiz ederek ölüm sürecine ilişkin öngörüler sunuyor ve eksik bilgi olduğunda bile yüksek doğruluk oranını koruyor.

Sistemin kullanılabilir hâle gelmesi durumunda, hastanelerin pahalı ve zaman alıcı nakil hazırlıklarına gereksiz yere başlaması önlenebilecek. Bu da hem operasyonel yükü hem de maliyetleri azaltacak.

Kalp ve akciğer nakillerine de uyarlanacak

Çalışma ekibi, bu yaklaşımın DCD bağışçılarını daha etkin değerlendirmek için önemli bir adım olduğunu belirterek yapay zekânın organ kullanımını optimize etme potansiyeline dikkat çekti. Araştırmacılar şimdi aracın kalp ve akciğer nakillerinde de denenmesi için yeni modeller geliştirmeyi planlıyor.

Rusya, Kiev’in tüm bölgelerini vurdu: Şehir genelinde yangınlar çıktı

Saldırılar sürerken yetkililer, hava saldırısı uyarısı kaldırılana kadar halkın sığınaklarda kalmasını istedi. Şehir yönetimi, elektrik ve su kesintilerinin meydana gelebileceği uyarısında bulundu.

Konutlar hedef alındı

Sosyal medyada paylaşılan görüntüler, çok sayıda bölgede alevleri, duman yükselen noktaları ve enkaz içindeki sokaklarda toplanan sivilleri gösterdi.

Kiev Askeri İdaresi Başkanı Tymur Tkaçenko, Telegram üzerinden yaptığı açıklamada “Ruslar konut binalarını vuruyor. Neredeyse tüm ilçelerde çok katlı binalarda ağır hasar var,” dedi.

Tkaçenko, saldırıda hem insansız hava araçlarının hem de füzelerin kullanıldığını, arama-kurtarma ekiplerinin kentin farklı bölgelerine sevk edildiğini belirtti. Belediye Başkanı Kliçko, bir ilçede ısıtma sisteminin zarar gördüğünü ve hizmetin kesintiye uğradığını söyledi.

Kentin birçok noktasında yangınlar çıktı

Darnytskiy ilçesinde düşen enkaz, bir apartmanın bahçesine ve bir eğitim kurumunun alanına isabet etti. Parçaların vurduğu bir araç alev aldı.

Dniprovskyi ilçesinde üç apartman binası ile bir özel konut hasar görürken, açık alanda yangın çıktı. Podilskyi ilçesinde beş apartman ve bir iş yeri zarar gördü.

Kentin başka bölgelerinde de düşen enkazlar yangınlara neden oldu.

Kiev bölgesinde kritik altyapı hedef alındı

Kiev bölge yöneticisi Mykola Kalaşnik, bölgeye yönelik saldırılarda kritik altyapı ile özel konutların zarar gördüğünü, en az bir sivilin yaralandığını açıkladı. Bila Tserkva kentinde 55 yaşındaki bir erkeğin yanık nedeniyle hastaneye kaldırıldığı bildirildi. Başkentin banliyölerinde de özel evlerde yangınlar çıktı.

Saldırılar, Avrupa Birliği’nin hafta içinde Ukrayna’ya yönelik yolsuzlukla mücadele baskısını artırdığı bir dönemde gerçekleşti.

Brüksel, nükleer enerji kurumunda yaşanan büyük yolsuzluk skandalının ardından Kiev’den reformları sürdürmesini isterken, Ukrayna’nın Rus saldırılarına karşı direnişini desteklemeye devam edeceğini de vurguladı.

Almanya savaşa hazırlanıyor: Yeni askerlik planında uzlaşıldı

Yeni modele göre tüm 18 yaşındaki erkeklere zorunlu, kadınlara ise isteğe bağlı olmak üzere bir anket gönderilecek.

Bu anket, gençlerin orduya katılma isteği ve uygunluğunu ölçmeyi amaçlıyor. 2027 yılından itibaren ise 18 yaşındaki erkekler için zorunlu sağlık taraması uygulanacak.

“Avrupa’nın en güçlü ordusu” hedefi

Almanya, Avrupa’nın en güçlü konvansiyonel ordusunu kurmayı hedefliyor. Ülkenin en büyük savunma şirketi Rheinmetall’in CEO’su Armin Papperger, Şansölye Friedrich Merz’in bu hedefinin beş yıl içinde gerçekleşebileceğini söyledi. Papperger, hükümetten “net kararlar” geldiğini vurguladı.

Alman ordusu Bundeswehr’in mevcut personel sayısı yaklaşık 182 bin. Yeni askerlik modeliyle bu sayının gelecek yıl 20 bin artması, ardından 10 yıl içinde 255–260 bine ulaşması planlanıyor. Yaklaşık 200 bin yedek personel de bu yapıya dahil edilecek.

Koalisyonu oluşturan CDU/CSU ile SPD, yıl başında askerliğin yeniden uygulanmasına yönelik prensip kararı almış ancak başlangıçta bunun gönüllülük esasına dayanacağını belirtmişti.

Zorunlu askerlik kapıda olabilir

Gelecek yıldan itibaren gönderilecek anket erkekler için zorunlu, kadınlar için isteğe bağlı olacak. Temmuz 2027’den itibaren tüm erkekler sağlık muayenesine tabi tutulacak.

Eğer hükümet hedeflenen asker sayısına ulaşamazsa, zorunlu askerlik seçeneğinin parlamentoda gündeme gelebileceği ifade ediliyor.

Olası bir savaş halinde ise anketler ve sağlık taramaları, potansiyel askerlerin hızlıca belirlenmesi için kullanılacak.

Gençlerin çoğu karşı çıkıyor

Almanya’nın siyasi solunda zorunlu askerlik fikrine karşı ciddi bir muhalefet bulunuyor. Gençlerin büyük kısmı da bu plana sıcak bakmıyor.

Stern dergisinin Forsa anketine göre halkın yaklaşık yarısı zorunlu askerliği desteklerken, 18–29 yaş arası gençlerde karşıtlık oranı yüzde 63’e çıkıyor.

Berlin’deki bir protestoda konuşan 17 yaşındaki Jimi, “Savaşa gitmek istemiyorum çünkü ölmek ya da vurulmak istemiyorum. Ben de kimseyi vurmak istemem,” dedi. Bu planı, “hükümetin milyonlarca gencin geleceğine karar verme hakkını elinden almak için kullandığı soyut bir tehdit” olarak tanımladı.

Öte yandan 21 yaşındaki Jason, mevcut güvenlik ortamı nedeniyle bu yıl orduya katıldığını belirtti. “Barışı ve demokrasiyi savunmak için katkı sağlamak istedim” diyen Jason, güçlü bir ordunun caydırıcılık sağlayacağını ifade etti.

“Endişeye gerek yok”

Savunma Bakanı Boris Pistorius ise toplumda oluşan kaygıları gidermeye çalışarak “Korkuya gerek yok” dedi. Pistorius, daha güçlü bir orduya sahip olmanın Almanya’nın çatışmalara sürüklenme ihtimalini azalttığını savundu.

Soğuk Savaş sonrası savunma harcamalarını azaltan Almanya, 2011’de askerliği askıya almıştı. Ancak Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası Berlin yönetimi savunma yaklaşımını köklü biçimde değiştirdi. Şansölye Merz, ülkenin savunma politikasında artık “gerek neyse o yapılacak” dönemine girildiğini duyurmuştu.

NATO ülkeleri, ABD Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’dan yaptığı baskılarla askeri harcamaları artırmaya yönelirken, Avrupa’daki yeniden silahlanma süreci savunma sanayi gelirlerini de yükseltti. Rheinmetall CEO’su Papperger, “Talep çok büyük, bu yüzden çok para kazanıyoruz,” dedi. Şirketin araç, mühimmat, elektronik ve yapay zeka alanlarında daha önce görülmemiş ölçüde kapasite artırdığı belirtildi.

Rusya’nın geçen yıl Papperger’e yönelik bir suikast planladığına dair iddialar gündeme gelmişti ancak doğrulanmamıştı. Papperger konuyla ilgili yorum yapmaktan kaçınarak, “Kendimi iyi ve güvende hissediyorum,” dedi.

Avrupa’daki mevcut durumu değerlendiren Papperger, “Adı her ne olursa olsun, barış zamanı değil,” ifadelerini kullandı.

Titanic faciasından kalan altın cep saati 1 milyon sterline satışa çıkıyor

Straus ve eşi Ida, 14 Nisan 1912’de Southampton’dan New York’a giderken buzdağına çarpan gemide hayatını kaybeden 1.500’den fazla yolcu arasındaydı. Straus’un bedeni kazadan günler sonra Atlantik’ten çıkarıldı ve yanında 18 ayar altın bir Jules Jurgensen cep saati bulundu.

Açık artırmayı gerçekleştiren Wiltshire merkezli Henry Aldridge & Son’un yöneticisi Andrew Aldridge, BBC’ye yaptığı açıklamada “Bu saatle birlikte Isidor’un hikayesini yeniden anlatıyoruz. Olağanüstü bir hatıra parçası,” dedi.

Çiftin hikayesi Titanic filminde ölümsüzleşti

Bavyera doğumlu bir iş insanı ve siyasetçi olan Isidor Straus, New York’taki ünlü Macy’s mağazasının ortak sahibiydi. Aldridge, “Onlar New York’ta çok tanınan bir çiftti. James Cameron’ın Titanic filmindeki gemi batarken birbirine sarılan yaşlı çift, Isidor ve Ida’dır” dedi.

Facia gecesi Ida’nın cankurtaran filikasına binmeyi reddettiği, eşini yalnız bırakmamak için “Onca yıldır birlikteyiz, nereye gidersen seninle gelirim” diyerek yanında kaldığı biliniyor. Ida’nın bedeni hiçbir zaman bulunamadı.

Saat tam Titanic’in battığı anda durdu

Saat, Titanic’in dalgaların altında kaybolduğu an olan 02.20’de durmuş halde bulundu. İç kısmında Straus’un baş harfleri yer alıyor. Eşinin 1888 yılında hediye ettiği değerlendirilen saat daha sonra aileye teslim edildi ve kuşaktan kuşağa aktarıldı. Straus’un torunu Kenneth Hollister Straus tarafından mekanizması restore edildi.

Saatle birlikte, Ida’nın gemide yazdığı nadir bir mektup da açık artırmaya çıkarılacak. Ida mektubunda, “Ne gemi ama! Olağanüstü büyük ve muhteşem şekilde döşenmiş. Odalarımız son derece zevkli ve lüks,” ifadelerini kullandı.

Mektubun “TransAtlantic 7” damgası taşıdığı, Queenstown’da gemiden alınan postalarla gönderildiği belirtildi.

Saat, Titanic hatıraları arasında en değerlilerden biri olabilir

18 ayar altın cep saati 1 milyon sterline alıcı beklerken, Ida’nın mektubunun 150 bin sterline satılması öngörülüyor. Açık artırma evinin yetkilileri, satış ilanının dünya genelinde “büyük ilgi” gördüğünü belirtti.

Açık artırma sözcüsü, “Bu, gerçek bir aşk hikayesi. Isidor, göçmenlikten New York’un en güçlü isimlerinden birine yükseldi. Ida ise son ana kadar eşini yalnız bırakmadı,” dedi ve ekledi:
“Titanic’e yönelik ilgiyi 113 yıldır canlı tutan da bu. Her yolcunun bir hikayesi vardı ve bugün o hikayeler bu eşyalar sayesinde anlatılmaya devam ediyor.”

Geçen yıl Titanic’ten kurtulanları taşıyan Carpathia gemisinin kaptanına verilen altın cep saati 1,56 milyon sterline satılarak rekor kırmıştı.

ABD'li havacılık ve uzay şirketi Blue Origin, New Glenn roketini Mars görevi için uzaya fırlattı

Blue Origin'in ABD merkezli X şirketinin sosyal medya platformundaki hesabından fırlatmaya ilişkin canlı yayın yapıldı.

Mars'a gönderilen 2 özdeş uydu taşıyan New Glenn roketi, NASA'nın "ESCAPADE" misyonu kapsamında ABD'nin Florida eyaletindeki Cape Canaveral Uzay Üssü'nden fırlatıldı.

İsmini Dünya'nın yörüngesinde dolaşan ilk Amerikalı astronot John Glenn'den alan roketin ilk aşama güçlendiricisi, uyduları Mars görevi için istenen yörüngeye göndermesinin ardından başarılı şekilde iniş yaptı.

New Glenn'in bu başarılı fırlatışı, Bezos'un şirketi Blue Origin'i Mars yolculuğu yarışında ABD'li milyarder Elon Musk'ın sahibi olduğu SpaceX'in doğrudan rakibi haline getirdi.

CNN'in haberine göre, Güneş ve Dünya arasındaki L-2 Lagrange noktasına yerleştirilmesi planlanan uyduların, Eylül 2027'de Mars yörüngesine girmesi bekleniyor.

New Glenn roketi, ilk test uçuşu çerçevesinde ocak ayında fırlatılmıştı.

BBC, Trump belgeseli nedeniyle özür diledi ancak tazminat talebini reddetti

BBC Sözcüsü, Trump'ın hukuk ekibinin, BBC'ye 1 milyar dolarlık dava açma tehdidinde bulunduğu bir mektup gönderdiğinin gündeme gelmesinin ardından yazılı açıklama yaptı.

Sözcü, kurumun avukatlarının, pazar günü alınan mektuba yanıt olarak Başkan Trump'ın hukuk ekibine bir mektup yazdıklarını belirtti.

BBC Sözcüsü, Panorama programında 28 Ekim 2024'te gösterilen "Trump: İkinci bir şans?" başlıklı belgeseli hiçbir BBC platformunda yeniden yayınlamayı planlamadıklarını belirtti.

Sözcü, belgeselin düzenlenme şeklinden dolayı içtenlikle üzüntü duyduklarını, ancak iftira davası açılması için bir dayanak olduğu görüşüne kesinlikle katılmadıklarını bildirdi.

Ayrıca Sözcü, BBC Yönetim Kurulu Başkanı Samir Shah'ın Beyaz Saray'a ayrı bir mektup gönderdiğini aktardı.

Sözcü, bu mektupta, Shah'ın, kendisi ve kurumunun programda yer alan 6 Ocak 2021 tarihli konuşmasının düzenlenmesinden dolayı üzgün olduklarını Trump'a açıkça belirttiğini kaydetti.

Trump'ın farklı konuşmalardaki ifadeleri aynı konuşma gibi montajlanmıştı

BBC News'te yayımlanan Panorama programında 28 Ekim 2024'te gösterilen "Trump: İkinci bir şans?" başlıklı belgeselde, Trump'ın 2021'deki Kongre baskını öncesi yaptığı iki farklı konuşma yer almıştı.

ABD Başkanlık seçiminden bir hafta önce yayımlanan belgeselde, BBC'nin bu iki farklı konuşmayı birleştirerek tek bir konuşma gibi yayımladığı görülmüş ve montaj neticesinde Trump'ın destekçilerine "Kongre'ye yürüyün ve savaşın" mesajı verdiği algısı oluşmuştu.

Gerçek konuşmadaki barışçıl şekilde protesto yapma ifadeleri ise BBC belgeselindeki birleştirilmiş konuşmadan çıkarılmıştı.

Olay, bu konuda BBC Yönetim Kuruluna sunulan 19 sayfalık bir raporla gün yüzüne çıkmıştı. Montajın ortaya çıkmasının ardından BBC Genel Müdürü Tim Davie ile Haber Dairesi Üst Yöneticisi Deborah Turness istifa etmişti.

ABD medyası, Trump'ın avukatlarının BBC'ye 1 milyar dolarlık tazminat davası açma hazırlığında olduğunu bildirmişti.

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, BBC'de ABD Başkanı Trump belgeselinde yapılan montaj skandalına ilişkin, "Yanlışların yapıldığı yerde herkesin kendi evinin önünü süpürmesi gerekir. BBC, hesap verilebilirlik konusunda en üst standartları uygulamalı, hataları hızlıca düzeltmeli." demişti.

Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani: Türkiye'de büyükelçilik açmaya yakınız

İngiltere'ye resmi ziyarette bulunan Bakan Şeybani, başkent Londra'daki İngiliz düşünce kuruluşu Chatham House'da düzenlenen "Yeni Suriye için Dış Politika" başlıklı oturumda konuştu.

Şeybani, konuşmasında, Suriye ile ABD arasındaki ilişkilerin çok iyi gittiğini ve bölgesel etki yaratacağını ifade ederek, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara'nın Washington ziyareti ve ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesinin çok başarılı geçtiğini ve tüm önemli konuları kapsadığını aktardı.

Suriyeli Bakan, "Suriye artık marjinal bir ülke değil. Tüm dünya ülkeleri için önemli bir ülke." değerlendirmesinde bulundu.

"Sezar Yasası yaptırımlarının tamamen kaldırılması artık sadece bir zaman meselesi"

Şeybani, ABD'nin, Suriye'ye yönelik Suriye Sezar Sivil Koruma Yasası (Sezar Yasası) kapsamında 180 günlüğüne kısmen askıya aldığı yaptırımlara da değindi.

Bakan Şeybani, Sezar Yasası yaptırımlarının tamamen kaldırılmasının artık sadece bir zaman meselesi olduğunu vurguladı.

Şam'ın geçen yıl boyunca küresel algıyı değiştirdiğine inandığını söyleyen Şeybani, "11 ayda dünyanın Suriye'ye bakışını değiştirdik ve bir zamanlar var olan korkuları ortadan kaldırdık." dedi.

Bakan Şeybani, Suriye'nin yorgun ve geçiş aşamasında olduğunu, ülkenin yıllarca süren çatışmalardan sonra kendini ifade etmek için zamana ihtiyacı olduğunu dile getirdi.

Şeybani, Suriye hükümetinin hedefinin, halkının inandığı ve onlardan uzak olmayan bir devlet haline gelmesi olduğunu kaydetti.

"Türkiye ile ayrıcalıklı ilişkilerimiz var"

Oturumda, Bakan Şeybani'ye AA muhabiri, "Yeni yılda Suriye'nin yurt dışı misyonlarında personel değişikliği olacak mı? Türkiye, Suriye'ye büyükelçi atarken, Şam henüz bunu yapmadı. Ankara'ya ne zaman büyükelçi atamayı planlıyorsunuz? Bu adım için herhangi bir zaman çizelgesi belirlendi mi?" sorularını yöneltti.

Şeybani, ülkesinin yurt dışındaki diplomatik misyonlarıyla ilgili elbette yeniden yapılanma olacağının altını çizerek, "Bu, duygusal bir tepki değil, bir plana göre gerçekleştiriliyor." dedi.

Bakan Şeybani, ülkesinin Türkiye'ye büyükelçi atanmasına ilişkin yöneltilen soruya verdiği yanıtta da şu ifadeleri kullandı:

"İstanbul'daki Suriye Konsolosluğunun yükünü azaltmak için Gaziantep'te bir konsolosluk açtık. Bu konuda Türkiye Dışişleri Bakanlığının onayını aldık. Ankara'daki Suriye Büyükelçiliği ise kiralanmıştı ancak Suriye rejimi, kira ödemelerini yapmadı ve bu mülkü kaybettik. Türk hükümetiyle görüşmelerimiz devam ediyor. Türkiye'de Suriye Büyükelçiliği açmaya yaklaştık. Elbette Türkiye'deki misyonumuz ve büyükelçiliğimiz önemli çünkü Türkiye ile ayrıcalıklı ilişkilerimiz var."

"Rusya'ya yaklaşımımız pragmatik"

Şeybani, ülkesinin Rusya ile ilişkileri hakkında yöneltilen soruya verdiği yanıtta, Şam'ın Moskova'ya yaklaşımının "pragmatik" olduğunu ve ilişkilerde gerginlik istemediklerini belirtti.

Rusya'nın Suriye'de yaklaşık 10 yıldır bulunduğunu hatırlatan Şeybani, "Rusya, önceki rejimin ortağıydı ve Suriye halkının yaşadığı egemen acının artmasına katkıda bulundu.” dedi.

Şeybani, Rusya'ya karşı düşmanlık arayışında olmadıklarını vurgulayarak, "Rusya'ya yaklaşımımız pragmatik. Bu devletle karşı karşıya gelmek istemiyoruz." ifadesini kullandı.

Uluslararası toplumun, Suriye krizinin başlangıcında yeterli tepki göstermediğinin altını çizen Şeybani, "Suriye şehirleri bombalanırken dünya, Suriyelileri yardımsız şekilde kendi haline bıraktı. Uluslararası toplum, bunu durdurmak için yeterince ses çıkarmadı." diye konuştu.

Şeybani, Rusya'nın Suriye’de gelecekteki rolüne ilişkin "Elbette Rusya'nın Suriye'deki rolü, geçmişteki gibi olmayacak. Eskiden hükümetin pek çok yönünü kontrol ediyorlardı ancak ilişkimizin düşmanlık ilişkisi olmasını istemiyoruz." dedi.

Rusya'nın Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyinin daimi üyesi olduğuna dikkati çeken Şeybani, "Bu önemli aşamada Rusya ile sorun yaşamak istemiyoruz. Rusya’nın Suriye’deki rolünü düzenlemek, aramızdaki ilişkiyi yeniden çerçevelendirmek istiyoruz." yorumunu yaptı.

Şeybani, asıl hedeflerinin "Suriye'nin yeniden inşası sürecine odaklanmak" olduğunu vurgulayarak, ülkesinin içinden geçtiği bu hassas aşamada dış politika tartışmalarıyla dikkatinin dağılmasını istemediklerini söyledi.

Suriye Dışişleri Bakanı, ülkesinin birliğinin tartışmaya açık olmadığının altını çizerek, Suriye'yi "tek ulusal doku" olarak niteledi.

"Suriye bir tablo gibidir, tamamlanmadıkça güzelliği ve parlaklığı görülemez." diyen Şeybani, ülkesinin bir mozaik olduğunu, herhangi bir bölünmeyi asla düşünemeyeceklerini kaydetti.

BM, Batı Şeria'daki bir caminin İsrailliler tarafından kundaklanmasını şiddetle kınadı

BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, günlük basın toplantısında konuştu.

İşgal altındaki Batı Şeria'da bir caminin Filistinlilerin topraklarını gasbeden İsrailliler tarafından kundaklanmasından "derin bir rahatsızlık duyduklarını" belirten Dujarric, "Genel Sekreter, İsrailli yerleşimcilerin işgal altındaki Batı Şeria'da bir camiye düzenlediği bildirilen saldırıyı şiddetle kınıyor." dedi.

Dujarric, bu tür şiddet eylemlerinin ve dini mekanlara yönelik saygısızlıkların kabul edilemez olduğunu vurgulayarak, dini mekanlara her zaman saygı gösterilmesi ve bu mekanların korunması gerektiğinin altını çizdi.

Genel Sekreter'in ayrıca, Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin işgal altındaki Batı Şeria'da Filistinlilere ve mülklerine yönelik tüm saldırılarını kınadığını belirten Dujarric, "Bu tür olaylar, gerilimi tırmandıran ve derhal durdurulması gereken, artan aşırılıkçı şiddet örüntüsünün bir parçasıdır." ifadesini kullandı.

"İsrailli yerleşimcilerin Batı Şeria'daki Filistinlilere ve mülklerine yönelik saldırılarını kınadık ve kınamaya devam edeceğiz." diye konuşan Dujarric, "işgalci güç" olarak İsrail'in, Filistinli sivil halkı korumak ve saldırılardan sorumlu olanların hesap vermesini sağlamakla yükümlü olduğunu söyledi.

Filistin topraklarını gasbeden İsrailliler, bu sabah işgal altındaki Batı Şeria'nın Selfit kentinde bulunan El-Hacce Hamide Camisi'ni kundaklayarak duvarlarına ırkçı yazılar yazmıştı.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırı başlattığı Ekim 2023'ten bu yana işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te de Filistinlilere yönelik gözaltı, baskın ve saldırılarda artış yaşanıyor.

İsrail ordusunun baskınlarının yanı sıra Filistin topraklarını gasbeden İsrailliler de hayatı yaşanılmaz kılmak için Filistinlilerin ev ve mülklerine, çiftliklerine ve iş yerlerine saldırıyor, hırsızlık yapıyor.

Evrenin ilk kuşak yıldızları tespit edilmiş olabilir

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), evrenin başlangıcından sonraki ilk nesil yıldızlar olduğuna inanılan Popülasyon III Yıldızlarına ait güçlü sinyaller yakaladı. Gök bilimciler bu bulguların, galaksilerin ilk kez nasıl oluştuğuna dair önemli ipuçları taşıdığını belirtiyor.

Araştırmacılar, teorik olarak sadece Hidrojen ve Helyum elementlerinden oluşan ve Güneş'ten yüzlerce kat daha büyük kütleye sahip olduğu düşünülen bu ilkel yıldızları, Dünya'dan 13 milyar ışık yılı uzaklıktaki LAP1-B adlı uzak bir kümede tespit etti.

Gözlemin başarısı, JWST'nin güçlü kızılötesi yetenekleri ile Kütleçekimsel Mercekleme (Gravitational Lensing) fenomeninin birleşimi sayesinde gerçekleşti. Ön plandaki bir galaksi kümesi, LAP1-B'den gelen zayıf ışığı büyüteç gibi büyüterek teleskobun görmesini sağladı.

Neden öncekilerden farklı?

Daha önce de Popülasyon III yıldızlarının görüldüğüne dair iddialar ortaya atılmış olsa da, The Astrophysical Journal Letters'ta yayımlanan bu yeni çalışma, LAP1-B'nin tespitinin bu yıldızlar için öngörülen üç temel teorik koşulu (düşük metal içeriği, küçük küme yapısı ve kütle dağılımı) karşılayan tek bulgu olduğunu savunuyor.

Başyazar Eli Visbal, "Eğer Popülasyon III olduğu doğrulanırsa, bu, bu ilkel yıldızların ilk tespiti olacak," dedi. Bu yıldızların incelenmesi, evrenin başlangıcındaki saf gazın nasıl ağır elementlerle ("metal") kirlenmeye başladığını ve galaksilerin yapı taşlarının nasıl oluştuğunu anlamamızı sağlayacak.

Portekiz'de kötü hava şartları nedeniyle 2 kişi öldü

Portekiz Ulusal Acil Durum ve Sivil Savunma Kurumu (ANEPC), "Claudia" adı verilen fırtınanın ülkenin orta bölgelerinde etkili olduğunu bildirdi.

ANEPC, Setubal kentine bağlı Seixal ilçesinde bir evin sular altında kalması sonucu 88 yaşlarında iki kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu.

Bölgede evleri su basan 10 kişinin de tahliye edildiği bilgisi verildi.

ANEPC ve Portekiz Ulusal Jandarması (GNR), özellikle ülkenin orta ve güney bölgelerinde etkili olan kötü hava şartlarından mevcut durumda 13 binden fazla kişinin elektriksiz kaldığını, 200 kadar ağacın devrildiğini, büyük çoğunluğu su baskını olmak üzere 1500'den fazla yere müdahale edildiğini açıkladı.

Başbakan Luis Montenegro da sosyal medyada yayımladığı mesajda yaşanan trajediden dolayı "derin üzüntü" duyduğunu ifade ederek, ölenlerin aileleri ve yakınlarına başsağlığı diledi.

Trafikte de ciddi sorunların yaşandığı Portekiz'de birçok bölgede bar ve restoranlar kapatılırken, okullar tatil edildi.

Kanarya Adaları'nda okullar tatil edildi

Diğer yandan "Claudia" fırtınası, Kanarya Adaları başta olmak üzere İspanya'da da yaşamı olumsuz etkiledi.

Metrekareye 100 kilogramdan fazla yağışın düştüğü ve rüzgarın saatte hızı 100 kilometreyi geçtiği Kanarya Adaları'nda okullar tatil edildi.

İspanya'nın birçok bölgesinde yerel yönetimler olası sel ve su baskınlarına karşı Sivil Koruma ekiplerinin alarma geçtiğini duyurdu.