Dünyadan Haberler - 4

NASA, 3I/Atlas’ın yakın plan fotoğraflarını yayınladı

Yaz aylarında keşfedilen 3I/Atlas, geçen ay Mars’ın yakınından zararsız şekilde geçti.

Kızıl gezegenin çevresinde görev yapan üç NASA uzay aracı, 29 milyon kilometre mesafeden geçiş yapan kuyruklu yıldızı görüntüledi. Avrupa Uzay Ajansı’nın Mars yörüngesindeki iki uydusu da gözlem yaptı.

Dünya’dan teleskopla görülebiliyor

Yaklaşık 307 milyon kilometre uzaklıkta bulunan kuyruklu yıldız, Dünya’dan gün doğumu öncesi saatlerde dürbün veya teleskopla görülebiliyor. NASA’nın vekaleten astrofizik direktörü Shawn Domagal-Goldman, “Kontrolünde teleskop olan herkes bunu izlemek istiyor, çünkü son derece nadir ve etkileyici bir fırsat” dedi.

3I/Atlas’ın Dünya’ya en yakın geçişi Aralık ortasında 269 milyon kilometre mesafede olacak. Ardından yıldızlararası uzaya geri dönecek ve bir daha dönmeyecek.

Jüpiter’e doğru yol alan ESA’nın Juice uzay aracı da ay boyunca kuyruklu yıldızı cihazlarıyla takip etti. Ancak Güneş’e en yakın geçişi sırasında antenini ısı kalkanı olarak kullandığı için bu verilerin Şubat ayına kadar Dünya’ya iletilemeyeceği belirtildi.

Güneş’ten bile daha eski bir sistemden gelmiş olabilir

Şili’deki teleskop tarafından tespit edildiği için Atlas adı verilen kuyruklu yıldızın 440 metre ile 5.6 kilometre arasında bir çapa sahip olduğu değerlendiriliyor. NASA bilim insanı Tom Statler, gözlemlerin bu hızlı hareket eden cismin Güneş Sistemi’nden daha yaşlı bir yıldız sisteminden geldiğine işaret ettiğini söyledi.

Statler, “Bu yalnızca başka bir güneş sistemine açılan bir pencere değil, aynı zamanda Dünya ve Güneş oluşmadan çok önceki derin geçmişe açılan bir pencere” dedi.

NASA: Uzaylı gemisi değil

Son haftalarda ortaya atılan bazı iddiaların ardından NASA yetkilileri, 3I/Atlas’ın bir uzaylı aracı olduğuna dair spekülasyonları reddetti. NASA’nın yöneticilerinden Amit Kshatriya, “Evrende yaşam arayışı sürüyor, ancak 3I/Atlas bir kuyruklu yıldız” ifadesini kullandı.

Trump, Epstein dosyalarının açıklanmasını öngören tasarıyı imzaladı

ABD Başkanı Trump, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Kongre'nin onaylayarak Beyaz Saray'a gönderdiği "Epstein Dosyaları Şeffaflık Yasası" adlı tasarıyı imzaladığını duyurdu.

Trump, Epstein olayıyla kendisinin değil, eski ABD Başkanı Bill Clinton başta olmak üzere bazı ünlü Demokratların ilgisinin olduğunu ve dosyaların açıklanmasıyla bu gerçeklerin tamamen ortaya çıkacağını savundu.

Bill Clinton'ın Epstein'in uçağıyla 26 kez seyahat ettiğini iddia eden ABD Başkanı, açıklamasında, "Artık Demokratlar ve Jeffrey Epstein ile olan bağlantıları hakkındaki gerçekler yakında ortaya çıkacaktır çünkü Epstein dosyalarının açıklanması için söz konusu yasa tasarısını imzaladım." ifadesini kullandı.

Amerikan kamuoyunun uzun süredir sonucunu merakla beklediği Epstein dosyalarının açılmasına yönelik yasa tasarısı, Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Kongre'nin her iki kanadında da kabul edilmişti.

Kongre'deki bu adım, ABD Başkanı Donald Trump'ın "dosyaların kamuoyuna açıklanması yönünde fikir değiştirmesinin" ardından gelmişti.

Jeffrey Epstein olayı

En küçüğü 14 olmak üzere 18 yaş altındaki onlarca kız çocuğuna cinsel istismarda bulunmak ve fuhuş ağı oluşturmak suçlamasıyla yargılanan Epstein, tutuklu olduğu New York Manhattan Metropolitan Merkez Hapishanesindeki hücresinde 10 Ağustos 2019'da ölü bulunmuştu.

Açıklanan Epstein dava dosyalarında Prens Andrew, ABD Başkanı Donald Trump, eski ABD Başkanı Bill Clinton, eski İsrail Başbakanı Ehud Barak, eski ABD Başkan Yardımcısı Al Gore, aktör Kevin Spacey, şarkıcı Michael Jackson, illüzyonist David Copperfield, avukat Alan Dershowitz ve eski New Mexico Valisi Bill Richardson gibi ünlü isimler yer almıştı.

ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI) da ABD Adalet Bakanlığı ile incelemesi sonucunda ünlü isimlerden oluşan "müşteri listesi"nin tutulduğuna dair herhangi bir kanıta ulaşılamadığını, aralarında hükümet yetkilileri, ünlüler ve iş insanlarının da bulunduğu kişilerin suçuna ortak olduğu gerekçesiyle örtbas amacıyla öldürüldüğü öne sürülen Epstein'ın ise aslında hücresinde intihar ettiği sonucuna varıldığını açıklamıştı.

ABD'li gazeteci Tucker Carlson da Epstein'ın, "İsrail için çalıştığını, başkent Washington'da herkesin aynı şekilde düşündüğünü ancak açıkça söylenemediğini" iddia etmişti.

Wall Street Journal (WSJ) gazetesi ise Epstein'ın kız arkadaşı Ghislaine Maxwell'in, Epstein'ın 50'nci doğum günü vesilesiyle tanıdıklarından ona yönelik mektup yazmasını istediğini, bunlardan birinin de Trump'a ait olduğunu öne sürmüştü.

İngiltere’de parti üyesinden İslam’a karşı kitlesel soykırım çağrısı

İddiaya göre, aşırı sağ görüşlü bir aktivist tarafından kurulan WhatsApp grubunda bir üye, İngiltere Başbakanı Sir Keir Starmer için “kurşunu hak ediyor” ifadesini kullandı.

Mesaja bir başka kişinin “diktatör” şeklinde yanıt verdiği, Tom Pickup’ın ise Starmer için argo bir ifadeyle “dalga geçici” karşılığını yazdığı belirtildi.

Gönderiler arasında bir hükümet bakanına yönelik hakaretler, “kitlesel sınır dışı etmeleri destekliyorum” ifadeleri ve Müslümanlara yönelik şiddet çağrıları olduğu iddia ediliyor.

Bir paylaşımda ise grup üyelerine “göçmenlere saldırmak için silah stoklayın” çağrısı yapıldığı ileri sürüldü.

‘Şaka yaptım, bağlamından koparıldı’ savunması

Tom Pickup, The Guardian’a yaptığı açıklamada mesajlarının mizah amaçlı olduğunu ve bağlamından koparıldığını öne sürdü. İslam’a karşı kitlesel soykırım çağrısı gibi paylaşımlardan haberinin olmadığını, görse bunu kınayacağını söyledi.

Reform UK, The Independent’a yaptığı açıklamada Pickup’ın soruşturma tamamlanana kadar askıya alındığını bildirdi. Pickup ise daha fazla yorum yapmayı reddederek Guardian’daki açıklamalarına atıfta bulundu.

İstifa çağrısı

Lancashire County Council’de görevli İşçi Partili meclis üyesi Samara Barnes, olayın “bir şaka veya eğitimle düzeltilemeyecek kadar ciddi olduğunu” belirterek Pickup’ın istifasını istedi ve durumu yerel etik kuruluna taşıdığını açıkladı.

Barnes, “İnsanların radikalleştiğinde neler olabileceğini gördük. Bu tür söylemler iç terörizmdir. Reform UK bu konuda net duruş sergilemek zorunda” dedi.

Instagram, Avustralya’da yasak öncesi gençlerin hesaplarını kapatmaya başlayacak

Avustralya’nın 16 yaş altına yönelik sosyal medya yasağı 10 Aralık’ta yürürlüğe girecek. Yasak TikTok, YouTube, X ve Reddit gibi diğer platformları da kapsıyor.

Başbakan Anthony Albanese, “çocukların çocuk olmasına izin vermeyi amaçladıklarını” söyledi. Meta ve diğer şirketler yasaya karşı çıkıyor ancak uyacaklarını belirtiyor.

150 bin Facebook, 350 bin Instagram hesabı etkilenecek

Avustralya’nın internet denetim kurumu, ülkede 13-15 yaş grubunda yaklaşık 150 bin Facebook ve 350 bin Instagram kullanıcısı olduğunu tahmin ediyor. 4 Aralık’tan sonra 16 yaş altı yeni hesap açılması da engellenecek.

Meta, gençlerden iletişim bilgilerini güncellemelerini istedi ve hesapları kapatılmadan önce paylaşımlarını, videolarını ve mesajlarını indirme imkanı sağladı. Şirket, yaşını kanıtlamak isteyen gençlerin yüz tanıma için “video selfie” gönderebileceğini ya da ehliyet gibi resmi kimlik gösterebileceğini bildirdi.

Denetimde tek çözüm yok

Avustralya devletinin talebiyle İngiltere merkezli ACCS tarafından incelenen yöntemlerin tek başına her durumda işe yarar olmadığını belirten raporda, “Tüm kullanımlara uygun evrensel bir çözüm bulamadık” denildi.

16 yaş altını engellemek için “makul adımlar” atmayan platformlara 50 milyon Avustralya dolarına (25 milyon sterlin) kadar ceza kesilebilecek. Meta’nın güvenlikten sorumlu başkan yardımcısı Antigone Davis, Reuters’a yaptığı açıklamada, “10 Aralık’a kadar tüm 16 yaş altı kullanıcıları kaldırmak için çalışıyoruz ancak bu sürekli ve çok katmanlı bir süreç olacak” dedi.

Meta, 16 yaş altının sosyal medya uygulamalarını indirmeden önce ebeveyn onayı almasını şart koşan bir yasa istediğini belirtti. Şirket, gençlerin yaş doğrulama sistemlerini aşmaya çalışabileceğini vurguladı.

Roblox yeni kısıtlamaya gidiyor

Ban içinde yer almamak için adım attığı düşünülen Roblox, 16 yaş altı kullanıcıların yetişkin yabancılarla sohbet edemeyeceğini duyurdu. Aralık ayında Avustralya, Yeni Zelanda ve Hollanda’da zorunlu yaş doğrulaması başlayacak, Ocak’ta küresel olarak genişleyecek.

Yasak hangi platformları kapsıyor?

Yasaktan etkilenen sosyal medya platformları:

Facebook, Instagram, Kick, Reddit, Snapchat, Threads, TikTok, X, YouTube

Yasak kapsamı dışında kalanlar:

Discord, GitHub, Google Classroom, LEGO Play, Messenger, Roblox, Steam ve Steam Chat, WhatsApp, YouTube Kids

ABD'li çip üreticisi Nvidia'nın geliri yüzde 62 arttı

Nvidia, bilançosunda 2026 mali yılının üçüncü çeyreği olarak kabul ettiği 26 Ekim'de sona eren üç aylık döneme ilişkin finansal sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, şirketin söz konusu dönemde elde ettiği gelir yıllık yüzde 62 artarak 57 milyar dolarla rekor seviyeye yükseldi.

Gelirini bir önceki çeyreğe göre de yüzde 22 artıran Nvidia, geçen mali yılın aynı döneminde 35,1 milyar dolar gelir elde etmişti.

Nvidia'nın geliri bu dönemde 55 milyar dolar olan piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti.

Şirket, içinde bulunulan çeyreğe ilişkin gelir beklentisini ise 65 milyar dolar olarak açıkladı.

Şirketin karı yüzde 65 arttı

Nvidia'nın net karı da söz konusu çeyrekte yıllık yüzde 65 artarak 31,9 milyar dolara yükseldi.

Şirketin net karı geçen mali yılın aynı döneminde 19,3 milyar dolar olarak kaydedilmişti.

Nvidia'nın hisse başına karı da bu dönemde 78 sentten 1,3 dolara çıktı.

"Yapay zeka ekosistemi hızla büyüyor"

Nvidia'nın Kurucusu ve Üst Yöneticisi (CEO) Jensen Huang, finansal sonuçlara ilişkin yaptığı açıklamada, şirketin en yeni yapay zeka çipi olan Blackwell'in satışlarının beklentilerin çok üzerinde olduğunu belirtti.

Yapay zekanın verimli döngüsüne girildiğini vurgulayan Huang, "Daha fazla sektörde ve ülkede daha yeni temel model üreticileri daha fazla yapay zeka girişimiyle yapay zeka ekosistemi hızla büyüyor." değerlendirmesinde bulundu.

Hamas: İsrail'in Gazze'de yaptığı katliamlar soykırımı yeniden başlatma girişimidir

Hamas'tan, İsrail ordusunun Gazze'de birliklerine ateş açıldığı iddiasıyla Han Yunus ve Gazze kentlerine düzenlediği saldırılara ilişkin açıklama yapıldı.

Açıklamada, "İşgalci İsrail'in Gazze ve Han Yunus kentlerinde gerçekleştirdiği aralarında çocukların ve kadınların da bulunduğu 25'ten fazla Filistinlinin şehit düşmesine yol açan korkunç katliamı şiddetle kınıyoruz. Bunu, savaş suçlusu Netanyahu'nun halkımıza karşı soykırımı yeniden başlatmaya çalıştığı tehlikeli bir tırmanış olarak görüyoruz." ifadesi kullanıldı.

Gazze'de İsrail birliklerine ateş açıldığı iddialarının yalanlandığı açıklamada, İsrail'in bu iddialarını ateşkesi ihlal eden saldırılarını meşrulaştırmak için ortaya attığı ifade edildi.

İsrail'in Gazze'de ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girdiği 10 Ekim'den bu yana anlaşmayı ihlal eden saldırılarında 300'den fazla Filistinlinin hayatını kaybettiğine dikkati çekildi.

Ayrıca, İsrail'in Gazze'de ev ve bina yıkma eylemlerini ve Refah Sınır Kapısı'nı kapalı tutmayı sürdürerek ateşkese garantör olan ABD ve bölge ülkelerine meydan okuduğu belirtildi.

ABD yönetimine seslenilen açıklamada, ABD'nin duyurduğu taahhütleri yerine getirmesi, İsrail'i durdurmak için ciddi baskı yapması ile İsrail'in ateşkese saygı göstermesini ve Filistinlileri hedef alan saldırıları durdurmasını sağlama çağrısında bulunuldu.

Ateşkes anlaşmasının garantörleri olan Mısır, Katar ve Türkiye'deki arabuluculara da seslenilen açıklamada, İsrail'i ateşkesi tehdit eden ihlallerini durdurmaya zorlama çağrısı yapıldı.

İsrail ordusu, Gazze'nin güneyindeki Refah kentinde konuşlu birliklerine ateş açıldığı iddiasıyla Han Yunus ve Gazze kentlerine hava saldırıları düzenlemişti.

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı, İsrail saldırılarında 25 Filistinlinin hayatını kaybettiğini 77'sinin de yaralandığını duyurmuştu.

Güney Afrika, İsrail'in sürgün planına karşı Filistinlileri getiren uçuşları kabul etmeyecek

Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanı Ronald Lamola, yaptığı açıklamada, pasaportlarında çıkış damgası olmaksızın Filistin'den çıkarılarak özel uçuşla 13 Kasım'da Johannesburg kentine getirilen 153 Filistinliye ilişkin, "Bu açıkça planlanmış bir operasyon çünkü sadece Güney Afrika'ya gönderilmiyorlar. Bu tür uçuşların gönderildiği başka ülkeler de var." dedi.

Lamola, bu uçuşun Filistinlileri birçok ülkeye taşımayı amaçlayan "daha geniş bir gündemin parçası" olduğuna işaret ederek, "Bize daha fazla uçuş yapılmasını istemiyoruz çünkü bu Filistinlileri Gazze, Batı Şeria ve Güney Afrika'nın şiddetle karşı çıktığı diğer bölgelerden temizlemeyi amaçlayan açık bir gündem gibi görünüyor." diye konuştu.

Hükümetin 153 Filistinliyi taşıyan uçuşun karanlık bir operasyonun parçası olduğundan şüphelendiğini belirten Lamola, "Bu konu araştırılıyor ve Güney Afrika halkı sonucu zamanı gelince öğrenecek. Bu gerçekten de bizi endişelendiren bir konu." değerlendirmesinde bulundu.

Filistinlilerin İsrail'den Güney Afrika'ya transferi

İsrail'in Ramon Havalimanı'ndan, Kenya aktarmalı uçuşla 13 Kasım'da Johannesburg'daki O.R. Tambo Havalimanı'na iniş yapan 153 Filistinli, pasaportlarında İsrail tarafından çıkış damgası bulunmadığı için yaklaşık 13 saat boyunca havalimanında bekletilmişti.

Güney Afrika Sınır Güvenliği Otoritesi (BMA), Filistinli pasaport sahiplerinin Güney Afrika'yı 90 güne kadar vizesiz ziyaret etmelerine olanak tanıyan mevcut vize muafiyetleri doğrultusunda ülkeye girişine müsaade etmişti.

İsrail ordusuna bağlı bir birim olan Filistin Topraklarındaki Hükümet Aktivitelerini Koordinasyon Biriminden (COGAT) İsrail basınına yapılan açıklamada, Filistinlilerin, İsrail hükümetinin Gazze sakinlerinin ayrılmasına izin veren politikası kapsamında üçüncü bir ülkeden onları kabul etme onayı aldıktan sonra Gazze Şeridi'nden ayrıldığı belirtilmişti.

Filistinlilerin sürgününü organize eden STK

İsrail'in sıkı abluka uyguladığı Gazze'den Filistinlilerin çıkışını sağlayan "Mecd" isimli sivil toplum kuruluşunun, Filistinlilerin Gazze'den İsrail topraklarındaki Ramon Havalimanı'na gidişini nasıl organize ettiği, İsrail makamlarının onayını nasıl aldığı sorgulanıyor.

Filistinlilerin Gazze'den çıkışını organize eden sivil toplum kuruluşu kendini "Mecd" olarak tanıtıyor ve internet sitesine göre 2010'da Almanya'da kurulduğu savunuluyor. Mecd'in internet sitesi ise Şubat 2025'te kullanıma açılmış ve sosyal medya hesaplarında herhangi bir paylaşım bulunmuyor.

Mecd, adresini işgal altındaki Doğu Kudüs'ün Şeyh Cerrah bölgesi olarak gösteriyor ancak burada herhangi bir ofisi bulunmuyor. İnternet sitesindeki telefon numaraları ise yanıt vermiyor. İsrail'de veya Almanya'da Mecd isminde kayıtlı bir STK da görünmüyor.

AA'nın ulaştığı kaynaklara göre, arkasında İsrail bağlantıları olduğu değerlendirilen Mecd'in, Gazze'den ayrılan Filistinlilerden bebek dahi olsa kişi başı 1500-2700 dolar arası ücret topladığı tespit edilmişti.

BM: Netanyahu'nun İsrail'in Suriye'de işgal ettiği bölgeye ziyareti "en hafif tabirle endişe verici"

BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, günlük basın toplantısında soruları cevapladı.

İsrail Başbakanı Netanyahu'nun, Esed rejiminin devrilmesinin ardından işgal ettikleri Suriye'deki tampon bölgeye ziyareti için Dujarric, "Bu aleni ziyaret, en hafif tabirle endişe verici." dedi.

Dujarric, İsrail'i 1974 tarihli geri çekilme anlaşmasına saygı göstermeye çağırarak, "Hatırlayacağınız gibi Güvenlik Konseyi, yakın zamanda kabul edilen 2799 sayılı kararda Suriye'nin tam egemenliği, birliği, bağımsızlığı ve toprak bütünlüğü çağrısında bulunmuştu." diye konuştu.

Daha sonra BM Genel Sekreterliği Sözcülüğünden yapılan yazılı açıklamada da "Suriye Özel Temsilci Yardımcısı Najat Rochdi, İsrail siyasi liderliğinin bugün Suriye topraklarına girmesini ve Suriye'nin egemenliğine yönelik daha ciddi bir ihlalde bulunmasını kınadı." ifadesine yer verildi.

Açıklamada, BM Güvenlik Konseyi'nin, 2799 (2025) sayılı kararında Suriye'nin egemenliğine, birliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne tam saygı duyduğunu teyit ettiği göz önüne alınarak Rochdi'nin, İsrail'in ihlallerinin durdurulması ve 1974 Anlaşması'na uyulması konusunda Güvenlik Konseyi'ni sorumluluklarını üstlenmeye çağırdığı aktarıldı.​​​​​​​

İsrail basınında çıkan haberlerde, Netanyahu'nun Aralık 2024'ten bu yana İsrail işgalinin sürdüğü Suriye'deki tampon bölgeye gittiği ifade edilmişti.

Netanyahu'ya Savunma Bakanı Yisrael Katz, Dışişleri Bakanı Gideon Saar ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in de eşlik ettiği bildirilmişti.

İsrail yönetimi, Esed rejiminin devrilmesinin ardından işgal ettiği tampon bölgedeki Cebel eş-Şeyh Dağı'ndan (Hermon Dağı) çekilmeyeceğini duyurmuştu.

BM'den, uluslararası topluma Suriye'deki siyasi geçişe ve insani ihtiyaçlara destek çağrısı

BM Güvenlik Konseyi, "Orta Doğu'daki durum" başlığı altında Suriye'deki gelişmeleri ele almak için toplandı.

BM Suriye Özel Temsilci Yardımcısı Najat Rochdi, toplantıda yaptığı konuşmada, uluslararası toplumu Suriye'nin siyasi geçişine ve derinleşen insani ihtiyaçlara desteği artırmaya çağırarak yetersiz finanse edilen yardım çalışmalarının ülkenin toparlanmasını engellemeye devam ettiği konusunda uyardı.

Rochdi, "50 yıllık diktatörlük ve 14 yıllık savaşın ardından Suriye, yeni bir dönem inşa etmeye çalışıyor." dedi.

"Suriye halkına kapsayıcı bir siyasi geçiş, geçmişle yüzleşme ve ekonomiyi yeniden inşa etme konusunda verilen taahhütleri yerine getirmenin önündeki zorluklar gerçekten göz korkutucu." diyen Rochdi, yine de 1 milyondan fazla Suriyeli mültecinin ülkeye geri döndüğünü tahmin ettiklerini belirtti.

Rochdi, bu eğilimin ilerlemeyi yansıttığının ancak yine de daha fazla destek gerektiğinin altını çizerek, uluslararası alanda güvence sağlama ve sorun çözme konusunda çok şey yapıldığını, yurt içinde de istikrar ve toplumsal uyumun sağlanmasını umduklarını söyledi.

İsrail'in Suriye topraklarında devam eden saldırılarına da işaret eden Rochdi, "İsrail'in Suriye topraklarına yönelik askeri operasyonları ve saldırıları, Suriye'nin egemenliğini ve uluslararası hukuku ciddi şekilde ihlal ederek devam ediyor.” ifadelerini kullandı.

Rochdi, İsrail'in Suriye'deki saldırıları için "Sivilleri tehlikeye atıyor, bölgesel gerginlikleri alevlendiriyor, kırılgan güvenlik ortamını baltalıyor ve siyasi geçişi tehdit ediyor." uyarısında bulundu.

Suriyeli yetkililerden bu konuda BM'nin harekete geçmesi için "güçlü bir çağrı" aldığını aktaran Rochdi, "İsrail'in ihlallerinin sona ermesini ve 1974 Ateşkes Anlaşması'na uyulmasını talep ediyorum. Güvenlik Konseyini de bu konudaki sorumluluklarını üstlenmeye çağırıyorum." diye konuştu.

"Ülke genelinde insani yardıma ihtiyaç duyan 16 milyondan fazla insan için riskler çok büyük"

BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Tom Fletcher adına konuşma yapan BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (UNOCHA) İnsani Yardım Finansman ve Kaynak Nakil Birimi Direktörü Lisa Doughten da Suriye'deki insani duruma dikkati çekti.

Doughten, Suriye'de insani yardım ihtiyacının hala çok fazla olduğunu belirterek "Özellikle ülke genelinde insani yardıma ihtiyaç duyan 16 milyondan fazla insan için riskler çok büyük." dedi.

Geçen yıl aralık ayından bu yana komşu ülkelerden 1,2 milyondan fazla mültecinin ve ülke içinde yerinden edilen 1,9 milyondan fazla kişinin evlerine geri döndüğünü belirten Doughten, ancak geri dönen mültecilerin yüzde 70'inin gıda sıkıntısıyla karşı karşıya olduğunu söyledi.

Doughten, insani yardımlar konusundaki düşük finansmanlara rağmen BM ve ortaklarının, Suriye genelinde her ay ortalama 3,4 milyon kişiye ulaşmaya devam ettiği, bunun, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24 daha fazla olduğu bilgisini paylaştı.

Suriye'ye yönelik yardımların yalnızca yüzde 26'sının finanse edildiğini dile getiren Doughten, özellikle 2 milyon kişiye kışlık malzeme yardımı yapma çalışmalarında üye ülkeleri, bağışları artırmaları konusunda acilen harekete geçirmeye çağırdı.

The Guardian: İsrail, Lübnan'da yasaklı misket bombaları kullanıyor

Uluslararası alanda geniş ölçüde yasaklanmış olan misket mühimmatlarının İsrail tarafından Lübnan'daki çatışmalarda kullanıldığına dair ciddi kanıtlar ortaya çıktı. The Guardian gazetesinin ulaştığı ve altı farklı silah uzmanı tarafından incelenen fotoğraflar, Güney Lübnan'daki üç farklı bölgede (Vadi Zibkin, Vadi Barghouz ve Vadi Deir Siryan) İsrail'e ait iki farklı tür misket mühimmatının kalıntılarını gösteriyor.

Elde edilen bu kanıtlar, İsrail'in 2006 Lübnan Savaşı'ndan bu yana misket mühimmatı kullandığına dair neredeyse yirmi yıl sonraki ilk işaret olma özelliğini taşıyor. Ayrıca, kalıntıları bulunan 155mm M999 Barak Eitan ve 227mm Ra’am Eitan güdümlü füzeleri gibi iki yeni misket mühimmatı türünün İsrail tarafından ilk kez kullanıldığına inanılıyor. Kalıntılardan birinin üzerinde İbranice "küme" (cluster) kelimesinin yazılı olduğu da belirtiliyor.

Misket mühimmatları, geniş bir alana (birden fazla futbol sahası büyüklüğünde) yayılarak çok sayıda küçük bombacık (alt mühimmat) bırakan konteyner bombalardır. Kullanımları, yüzde 40'a varan oranda alt mühimmatın patlamadan kalması ve on yıllar boyunca siviller için ölümcül tehlike oluşturması nedeniyle 124 devletin imzaladığı uluslararası bir sözleşmeyle yasaklandı.

Misket bombası uluslararası hukuka aykırı

İsrail, bu sözleşmeye taraf olmadığı için hukuken bağlı değil, ancak uzmanlar kullanımı şiddetle kınıyor. Misket Mühimmatı Koalisyonu Direktörü Tamar Gabelnick, bu mühimmatların ayırt edici olmayan doğası nedeniyle uluslararası insancıl hukuka her zaman aykırı olduğunu belirtti.

Gabelnick, "Geniş alan etkileri, askeri ve sivil hedefleri ayırt etmelerini imkansız kılıyor ve kalıntıları, kullanımdan sonra onlarca yıl sivilleri öldürmeye ve sakatlamaya devam ediyor" dedi.

Lübnan, 2006 savaşının son günlerinde İsrail'in kullandığı tahmini 1 milyon patlamamış misket bombası nedeniyle bu mühimmatlarla acı bir geçmişe sahip. O günden bu yana patlamamış bombacıklar yüzünden 400'den fazla sivil hayatını kaybetti.

İsrail ordusu, misket mühimmatı kullandığını ne doğruladı ne de yalanladı; ancak uluslararası hukuka uygun ve sivil zararı azaltacak şekilde yalnızca yasal silahlar kullandığını belirtti.

110 milyon yıllık yeni uçan sürüngen türü keşfedildi

Bir dinozorun midesini kaldıramayıp kustuğu yemek artıkları, paleontologlara 110 milyon yıl sonra yepyeni bir türün varlığını gösterdi. Paleontologlar, fosilleşmiş dinozor kusmuğu (regurgitalit) içinde bulunan kalıntılardan yola çıkarak, Brezilya'nın Kariri halkının dilinde "tarak ağız" anlamına gelen Bakiribu waridza adını verdikleri yeni bir pterozor türünü bilim dünyasına kazandırdı.

Bu ismin nedeni, pterozorun çenesinde bir tarak gibi dizilmiş uzun, kıl benzeri dişlere sahip olması. Bilim insanları, Bakiribu waridza'nın bu çeneyi, günümüzdeki balina türleri gibi sudan küçük canlıları filtreleyerek beslenmek için kullandığını düşünüyor.

Bakiribu'nun varlığı, açgözlü bir dinozorun onu yemeye kalkışması olmasaydı, belki de asla öğrenilemeyecekti. İki Bakiribu bireyine ait kemikler, dört balıkla birlikte tuhaf bir taşlaşmış kitle içinde tespit edildi. Yakın incelemede, Brezilyalı paleontologlar bu kitlenin büyük olasılıkla fosilleşmiş bir kusmuk (regurgitalit) olduğu sonucuna vardı.

Araştırmacılar, bazı pterozor kemiklerinin kırılmış ve çatlamış olmasının, avcının onları çiğnemiş olabileceğini gösterdiğini belirtiyor. Ancak dinozor yemeğini midesinde uzun süre tutamadı; "tarak ağız" yapısındaki bu kemiklerin sindirimi zor olmalıydı.

Araştırmayı yayımlayan ekip, "Kalıntıların konumsal düzenine dayanarak, avcının önce pterozorları, ardından balıkları tükettiği ve büyük ihtimalle pterozor iskelet unsurlarının neden olduğu mekanik rahatsızlık veya tıkanıklık sonucu yutulan kütlenin bir kısmını kustuğu makuldür," değerlendirmesini yaptı.

Şüpheli avcı: Spinosaurus

Midesi gözlerinden büyük çıkan avcı dinozorun kimliği kesinleşmese de, baş şüpheli bir spinosaurus türü. Hollywood filmlerindeki gibi T. rex ile dövüşen canavarlar olarak tasvir edilen spinosauridler, aslında genellikle balıkla beslenen ve menülerine ara sıra pterozor ekleyen avcılardı.

Bakiribu waridza, Brezilya'da keşfedilen ilk filtre beslenen pterozor olma özelliğini taşıyor. Bu keşif, paleontologlara, bu uçan sürüngenlerin evrimindeki boşlukları doldurmaya yardımcı olacak ilgi çekici özelliklerin yanı sıra, aynı ekosistemi paylaşan en az üç tür arasındaki etkileşime dair eşsiz bir bakış sağlıyor. Çalışma, Scientific Reports dergisinde yayımlandı.

Zelenski: Karadeniz'de güvenlik ancak Türkiye ile sağlanabilir

Zelenski, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Ankara'da yaptığı görüşmenin ardından, ABD merkezli X şirketinin sosyal medya platformundaki hesabından paylaşım yaptı.

Paylaşımda, Erdoğan ile görüşmesinin verimli geçtiğini aktaran Zelenski, "Ayrıca diplomasideki durumu ele aldık. Tüm çalışmaları, onurlu bir barışa ve garanti altında güvenliğe yönlendirmeyi hedefliyoruz." ifadesine yer verdi.

Zelenski, barışın ve güvenliğin garanti altına alınması gerektiği konusunda Türkiye ile aynı görüşün paylaşıldığını vurguladı.

"Tüm ortaklarımızla yakın koordinasyon ve çabalarımızı sürdüreceğiz." ifadesini kullanan Zelenski ayrıca, yeni yıla kadar savaş esirlerinin takasının sağlanması ve Ukraynalı savaş esirlerinin, Rusya tarafından alıkonulan Ukraynalı sivillerin ve kaçırılan Ukraynalı çocukların yurda dönmesi için çalışıldığını belirtti.

Zelenski, "Herkes, Karadeniz'de güvenliğin ne kadar önemli olduğunu biliyor ve bu güvenliği ancak Türkiye ile sağlayabiliriz. Bu destek için, Türkiye'ye ve şahsen Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan'a minnettarım. Aramızdaki ve milletlerimiz arasındaki güvene değer veriyor ve Türk diplomasisinin gücüne güveniyoruz." ifadelerine yer verdi.