Dünyadan Haberler - 2

Rusya: Ukrayna'yla ilgili ABD'den getirilen barış planını analiz ediyoruz

Peskov, başkent Moskova’da gazetecilere gündemdeki konuları değerlendirdi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in uluslararası ekonomik işbirliğinden sorumlu özel temsilcisi Kirill Dmitriyev’in, ABD’li yetkililerle görüştüğünü anımsatan Peskov, "Dmitriyev'in Putin'e teslim ettiği planı analiz ediyoruz. Devlet Başkanı'nın alacağı karara göre Amerikalılarla iletişimi sürdüreceğiz." ifadelerini kullandı.

Peskov, Putin'in ABD Başkanı Donald Trump'a telgraf göndererek Noel'i kutladığı bilgisini paylaştı.

Sözcü Peskov, Rusya'da ordu hakkında bilgi topladığı gerekçesiyle hapis cezasına çarptırılan Fransa vatandaşı Laurent Vinatier ile ilgili ülkesiyle temas halinde olduklarını bildirdi.

California'da etkili olan fırtına nedeniyle bazı bölgelerde olağanüstü hal ilan edildi

California Valisi Gavin Newsom, eyalette son günlerde etkili olan yağış ve fırtınaya ilişkin açıklama yaptı.

Vali Newsom, Los Angeles, Orange, Riverside, San Bernardino, San Diego ve Shasta bölgeleri için olağanüstü hal ilan edildiğini duyurdu.

California'da etkisini sürdüren şiddetli yağış ve fırtınaların sel ve heyelan riskini artırdığını belirten Newsom, ocak ayında Pacific Palisades bölgesinde meydana gelen yangının ardından zarar gören alanların şiddetli yağış, çamur kaymaları ve moloz akışı tehdidiyle karşı karşıya kaldığını kaydetti.

Newsom, California'nın şiddetli kış fırtınasının etkisi altına girmesinin beklendiğini belirterek, acil durum müdahale ekiplerinin önceden konuşlandırılması talimatını verdi.

California eyaletinin kuzeyinde şiddetli yağışların yol açtığı sellerde evler ve yollar sular altında kalmış, 1 kişi hayatını kaybetmişti.

Soykırımcı İsrail'in Gazze'de İHA'yla düzenlediği saldırıda bir Filistinli hayatını kaybetti

Hastane kaynaklarından edinilen bilgiye göre, İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya bölgesinde bir grup vatandaşı insansız hava aracıyla (İHA) hedef aldı.

İsrail'in İHA'lı saldırısında Sami Ahmed Ebu Derda isimli Filistinli hayatını kaybederken, birkaç kişi de yaralandı.

İsrail ordusu, sabah saatlerinde de Hamas'la sağlanan ateşkesi ihlal ederek Gazze Şeridi'nin kuzey, orta ve güney kesimlerini hava saldırılarıyla bombalamıştı.

Hastane kaynakları da İsrail ordusunun açtığı ateş sonucu Gazze'nin Cibaliya bölgesinde biri kadın 2 Filistinli sivilin yaralandığını bildirmişti.

Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşması

ABD Başkanı Donald Trump, 9 Ekim'de Mısır'da devam eden müzakerelerde İsrail ile Hamas'ın Gazze'de ateşkes planının ilk aşamasını onayladığını duyurmuştu.

Müzakerelerin yapıldığı Mısır'da imzalanan anlaşma İsrail hükümetinin onayıyla 10 Ekim'de devreye girmişti.

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde varılan ateşkese rağmen çeşitli iddialarla Filistinlilere yönelik saldırılarda bulunuyor.

Trump'ın planına göre, ikinci aşamada Gazze'nin inşası, Barış Kurulu ve Uluslararası İstikrar Gücü'nün oluşturulması ve Gazze'nin yönetiminin ortaya çıkması öngörülüyor.

İşgalci İsrail, Lübnan'ın güneyinde İHA saldırısı düzenledi

İsrail, Kasım 2024'te yapılan ateşkes anlaşmasına rağmen Lübnan'ın güney bölgelerine saldırılarını sürdürüyor.

Lübnan resmi ajansı NNA'nın haberine göre, Sur kentine bağlı Cenata beldesinde bir araç, gece saatlerinde İsrail'e ait İHA tarafından hedef alındı.

Saldırıda 1 kişi yaralandı.

Ateşkese rağmen İsrail'in saldırıları ve işgali sürüyor

İsrail, Ekim 2023'te Lübnan'a yönelik saldırı başlatmış, Eylül 2024'te bu saldırı geniş çaplı savaşa dönüşmüştü. Savaşta 4 binden fazla kişi hayatını kaybetmiş, yaklaşık 17 bin kişi yaralanmıştı.

Lübnan ile İsrail arasında 27 Kasım 2024'te sağlanan ateşkes anlaşmasına rağmen İsrail'in ateşkesi binlerce kez ihlal ettiği bildirilmişti.

İsrail, Lübnan'da 8 Ekim 2023'ten sonra ele geçirdiği 5 tepeyi hala işgal altında tutarken, onlarca yıldır elinde bulundurduğu bazı bölgelerdeki varlığını da sürdürüyor.

Sağlık Bakanlığı, ateşkesi ihlal eden İsrail'in 27 Kasım 2024-20 Kasım 2025 tarihleri arasında Lübnan'a düzenlediği saldırılarda 331 kişinin hayatını kaybettiğini, 945 kişinin yaralandığını açıklamıştı.

Kamboçya ile Tayland arasındaki sınır çatışmalarında 7 Aralık'tan beri 96 kişi öldü

Kamboçya devlet ajansı Agence Kampuchea Presse'nin (AKP) haberine göre, Kamboçya Savunma Bakanlığı, Tayland ordusunun bugün sabah saatlerinde Banteay Meanchey eyaletindeki bir köye topçu saldırısı düzenlediğini ve bu saldırıda bir Kamboçyalı sivilin öldüğünü açıkladı.

Kamboçya İçişleri Bakanlığının açıklamasında ise 7 Aralık'tan bu yana süren çatışmalarda ölü sayısının 31'e, yerinden edilenlerin sayısının ise 610 bine yükseldiği belirtildi.

Nation Thailand gazetesinin Tayland Ordusunun açıklamasına dayandırdığı haberine göre ise Kamboçya, Tayland'ın Sa Kaeo eyaletinin bazı köylerine yaklaşık 40 adet BM-21 roketi fırlatarak sivil altyapıya ve 3 eve zarar verdi.

Taylandlı yetkililer, çatışmalarda toplamda 42 sivil ile 23 askerin hayatını kaybettiği ve yaklaşık 400 bin kişinin yerinden edildiği bilgisini paylaştı.

Öte yandan, Tayland ve Kamboçya, dün, iki ülke arasındaki 817 kilometrelik sınırın güney kesimindeki bir sınır kapısında askeri görüşmelere başlamıştı.

Ayrıca, askeri heyetlerin toplantısının üç gün süreceği ve bir anlaşmanın önünü açabileceğini vurgulanmıştı.

Tayland-Kamboçya anlaşmazlığı

Güneydoğu Asya'da aralarında 817 kilometrelik sınır hattı bulunan Tayland ile Kamboçya, iki ülkenin sınırlarının, 19. yüzyıl sonunda Kamboçya'daki Fransız işgali sırasında belirlendiği zamanlara dayanan anlaşmazlık yaşıyor.

İlk çatışmalar, Kamboçya'nın, tartışmalı bölgede bulunan 11. yüzyıldan kalma bir tapınağı, UNESCO Dünya Mirası Alanı olarak tescil ettirmeye çalıştığı 2008'de çıkmıştı.

Tayland ile Kamboçya arasındaki sınır anlaşmasının ihlal edilmesi üzerine 28 Mayıs'ta bölgede kısa süreli çatışma yaşanmış, iki ülkenin orduları, sorunun barışçıl yolla çözüme kavuşturulması konusunda anlaşmaya varmıştı.

Yaklaşık 2 ayın ardından sınır hattında 24 Temmuz'da çıkan çatışmalarda, iki ülkeden 32 kişi hayatını kaybetmişti.

Temmuzda çıkan sınır çatışmalarını çözmek amacıyla 26 Ekim'de ABD Başkanı Donald Trump'ın katıldığı törende "barış anlaşmasına" imza atılmıştı.

Bu yıl ekimde ilan edilen ateşkese rağmen iki ülke arasında 7 Aralık'ta yeniden çatışmalar başlamıştı.

ABD Başkanı Donald Trump, 12 Aralık'ta Tayland ve Kamboçya liderleriyle yaptığı görüşmeler sonucunda, tarafların ateşkesi kabul ettiğini duyurmuştu.

Tayland Başbakanı Anutin Charnvirakul, Trump'ın ateşkes ilanının ardından "Topraklarımıza ve halkımıza yönelik bir zarar ve tehdit olmadığını hissedene kadar Tayland, askeri eylemlerini sürdürecektir." ifadesini kullanmıştı.

Şam’da DEAŞ operasyonu: Sözde vali ve yardımcıları yakalandı

Suriye'nin resmi devlet televizyon kanalı El-İhbariyye'nin, İçişleri Bakanlığındaki bir kaynağa dayandırdığı haberde, "Koalisyon güçleri ile iç güvenlik birimleri tarafından düzenlenen operasyon sonucunda, DEAŞ'ın sözde Şam valisi yakalandı" ifadeleri yer aldı.

Suriye'nin resmi ajansı SANA'ya konuşan Şam Kırsalı İç Güvenlik Komutanı Ahmed Dalati, uzun süreli takip sürecinin ardından, Muaddamiyye ilçesinde DEAŞ'a ait bir hücreye yönelik İçişleri Bakanlığı, Genel İstihbarat ve koalisyon güçlerinin ortak operasyon düzenlediğini duyurdu.

Dalati, operasyon sonucunda DEAŞ'ın sözde Şam valisi, "Ebu Ömer Tayba" kod adlı Taha ez-Zubi ile bazı yardımcılarının üzerlerinde patlayıcı yeleklerle yakalandıklarını aktardı.

Avrupa'dan 12 ülke ile Japonya ve Kanada, İsrail'in Batı Şeria'da yeni yerleşimler kurma kararını kınadı

Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, Almanya, İtalya, İzlanda, İrlanda, Japonya, Malta, Hollanda, Norveç, İspanya ve İngiltere, yaptıkları ortak açıklamayla İsrail'in işgal altındaki Filistin toprağı Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim yeri kurma kararına tepki gösterdi.

Ortak açıklamada, "Batı Şeria'daki yerleşim politikasını yoğunlaştırma adımı gibi tek taraflı adımlar sadece uluslararası hukuku ihlal etmiyor aynı zamanda istikrarsızlığı daha da körüklüyor." ifadesi yer aldı.

İsrail’in attığı adımın, Gazze’de yürütülen ateşkes sürecinin ikinci aşamaya geçiş çabaları sırasında bu süreci baltalama riski taşıdığı da vurgulandı.

Aynı zamanda bu girişimin bölge genelinde uzun vadeli barış ve güvenlik beklentilerine zarar verme riski taşıdığına işaret edilen açıklamada, "İlhakın her türlüsüne, E1 yerleşimi ve binlerce yeni konut gibi genişleme politikalarına açıkça karşı olduğumuzu hatırlatıyoruz." ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada İsrail'e yerleşimleri genişletme kararından dönme çağrısı yapılarak, şu ifadelere yer verildi:

"Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkına olan desteğimizde kararlıyız. İki demokratik devletin, İsrail ve Filistin'in, güvenli ve tanınmış sınırlar içinde barış ve güvenlik içinde yan yana yaşadığı, ilgili BM Güvenlik Konseyi kararlarına uygun olarak iki devletli çözüme dayalı kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışa olan sarsılmaz bağlılığımızı yeniden teyit ediyoruz. Müzakere yoluyla varılacak iki devletli çözüme alternatif olmadığını yineliyoruz."

Batı Şeria'da Filistin toprakları gasbedilerek kurulan 365 yasa dışı yerleşim bulunuyor

Batı Şeria'nın güneyindeki "Kefar Etzion" Yahudi yerleşim birimi, İsrail’in 1967’de Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ü işgal etmesinin hemen ardından kurulduğu için ilk Yahudi yerleşim birimi olarak kabul ediliyor. Sonrasında Batı Şeria'da yüzlerce yasa dışı yerleşim yeri inşa edildi.

Yahudi yerleşim birimlerini takip eden İsrailli sivil toplum kuruluşu "Peace Now" (Barış Şimdi) hareketinin 2024 yılı verilerine göre, Doğu Kudüs hariç, işgal altındaki Batı Şeria'da yaklaşık 3 milyon Filistinli yaşarken, Filistin topraklarını gasbeden İsrailli nüfusu ise 500 bini aşmış durumda.

İsrail hükümetinin 11 Aralık'ta onay verdiği 19 yerleşim haricinde, gasbedilen Filistin topraklarında 141 yasa dışı yerleşim mevcutken aşırı sağcı Yahudi grupların kurduğu ve İsrail yasalarına göre de kaçak sayılan 224 kaçak yerleşim yeri de bulunuyor.

Buna göre, Batı Şeria'da toplam 365 yasa dışı Yahudi yerleşimi bulunmakta. İsrail hükümetinin söz konusu "kaçak yerleşim" yerlerine sık sık aldığı kararlarla tek taraflı onay verdiği biliniyor.

İsrail'in işgal ettiği topraklarda kurduğu Yahudi yerleşim birimleri ve buraya nüfusunu nakletmesi uluslararası hukuka göre yasa dışı kabul ediliyor.

ABD'de Tesla Model 3'ün acil durum kapı açma mekanizmasıyla ilgili inceleme başlatıldı

NHTSA'dan yapılan açıklamada, incelemenin 2022 model tahmini 179 bin 71 Tesla Model 3 aracı kapsadığı belirtildi.

Açıklamada, Arıza Araştırma Ofisi'nin (ODI) mekanik kapı açma mekanizmasının gizli, üzerinde etiket bulunmayan ve acil durumda sezgisel olarak bulunması zor olduğu iddialarını içeren bir kusur dilekçesi aldığı aktarıldı.

NHTSA'nın açıklamasında, konunun değerlendirilmesi ve dilekçenin kabul edilip edilmeyeceğine karar verilmesi amacıyla inceleme sürecinin başlatıldığı kaydedildi.

NASA yeniden Ay'a gidecek

İnsanlı uzay uçuşları tarihinde dönüm noktası kabul edilen 1968 yılındaki Apollo 8 görevi, insanların Dünya yörüngesinden çıkarak başka bir gök cisminin çekim alanına girdiği ilk yolculuktu. O dönemde savaşlar ve toplumsal krizlerle boğuşan insanlık için bu başarı, bilimsel bir zaferden çok daha fazlasını ifade etmişti. Şimdi ise NASA, benzer bir stratejik kararlılıkla "Artemis 2" görevini 2026 yılına hazırlıyor. Dört astronottan oluşan mürettebatı Ay’ın etrafından dolaştıracak olan bu 10 günlük uçuş, Orion uzay aracının ve dünyanın en güçlü roketlerinden biri olan Uzay Fırlatma Sistemi'nin (SLS) gerçek derin uzay koşullarındaki ilk insanlı sınavı olacak.

Bu yeni misyon, 1972’den bu yana Ay yakınlarına yapılacak ilk insanlı uçuş olması sebebiyle teknik açıdan kritik bir önem taşıyor. Astronotlar Reid Wiseman, Victor Glover, Christina Koch ve Jeremy Hansen, "Integrity" adını taşıyan kapsülle Ay’ın öteki yüzüne kadar uzanan bir rota izleyecekler. Günümüzde Çin gibi diğer aktörlerin Ay üzerindeki planları uzaydaki rekabeti yeniden şekillendirirken, Artemis 2 görevi aslında bir sonraki aşama olan Ay yüzeyine iniş (Artemis 3) için gerekli olan tüm hayati sistemleri doğrulamayı hedefliyor. Bütçe tartışmaları ve kurumsal dönüşümlerin gölgesinde ilerleyen proje, uzay biliminin sadece keşif değil, aynı zamanda zor dönemlerde toplumsal bir vizyon oluşturma gücünü bir kez daha test edecek.

AP, ABD'nin Avrupalı vatandaşlara yönelik vize kısıtlaması kararının geri çekilmesini istedi

Metsola, konuya ilişkin ABD merkezli X şirketinin sosyal medya hesabından açıklama yaptı.

Eski AB Komisyonu üyelerinden Breton’a görevini yerine getirdiği için ve diğer bazı kişilere seyahat yasağı getirilmesinin kabul edilemez olduğunun altını çizen Metsola, "AP adına, bu kararın derhal geri çekilmesini talep ediyorum." ifadelerini kullandı.

ABD'den Avrupalı vatandaşlara vize kısıtlaması

ABD Dışişleri Bakanlığı, "Amerikalıların görüşlerinin sansürlenmesi için dijital platformlara baskı uyguladıkları" iddiasıyla 5 kişiye vize kısıtlaması getirmişti.

Vize kısıtlamaları getirilenler arasında eski AB Komisyonu Üyesi Thierry Breton, Dijital Nefretle Mücadele Merkezi Başkanı Imran Ahmed, Küresel Dezenformasyon Endeks Başkanı Clare Melford, Almanya merkezli sivil toplum kuruluşu HateAid'in yöneticileri Anna-Lena von Hodenberg ve Josephine Ballon yer almıştı.

Geçmişte Fransa Maliye Bakanlığı da yapan Breton, 2019-2024 yıllarında AB Komisyonunda katı dijital kuralların şekillendirilmesinde öncü rol oynamıştı.

Dünya'dan daha eski, yüzeyi magma kaplı bir gezegen keşfedildi

Gökbilimciler, güneş sistemimizin çok ötesinde, tüm kuralları altüst eden ve "ıslak lav küresi" olarak adlandırılan büyüleyici bir gezegen keşfetti. Samanyolu Galaksisi’nin en yaşlı bölgelerinden birinde yer alan TOI-561 b, yüzeyini kaplayan devasa bir magma okyanusu ve bu ateş denizini çevreleyen yoğun kaya buharından oluşmuş atmosferiyle bilim dünyasında büyük bir heyecan yarattı. Güneş’ten iki kat daha yaşlı olan bu antik gezegen, yıldızına o kadar yakın bir mesafede dönüyor ki bir tam yılı sadece 11 saat sürüyor; bu durum onu adeta sonsuz ışık ve bitmek bilmeyen karanlık arasında bölünmüş bir cehennem tasvirine dönüştürüyor.

Bu keşfi asıl gizemli kılan nokta, gezegenin milyarlarca yıldır o kavurucu sıcaklığa rağmen atmosferini korumayı başarmış olması. Normal şartlarda yıldızına bu kadar yakın ve küçük olan gezegenlerin, yoğun radyasyon nedeniyle atmosferlerini çoktan kaybetmiş olması gerekirdi. Ancak James Webb Uzay Teleskobu’ndan gelen veriler, bu süper-Dünya’nın sanılandan çok daha serin olduğunu ve kalın bir gaz tabakası sayesinde ısısını dengelediğini gösteriyor. Bilim insanları, gezegenin yüzeyindeki magma okyanusunun adeta bir akciğer gibi çalıştığını; bir yandan gazları uzaya salarken diğer yandan onları tekrar içeri çekerek bu kırılgan atmosferi beslediğini düşünüyor.

Dünya’dan yaklaşık iki kat daha ağır olan bu yaşlı dev, düşük demir oranı ve zengin mineral yapısıyla evrenin ilk dönemlerine ait bir fosil niteliği taşıyor. Kendi yıldızının etrafında baş döndürücü bir hızla dans eden TOI-561 b, sadece bir gök cismi değil, aynı zamanda kayalık gezegenlerin en zorlu şartlarda bile nasıl hayatta kalabileceğine dair tüm ezberleri bozan bir kanıt olarak karşımızda duruyor. Bu gizemli dünyanın sırlarını çözmek, sadece uzak galaksileri değil, kendi sistemimizin ve yaşamın temel yapı taşlarının evrendeki yolculuğunu anlamamıza da yeni bir ışık tutacak.

Belçika cezaevlerindeki aşırı kalabalık sorunu sürüyor

Flamanca yayın yapan De Morgen gazetesinin haberine göre, Belçika Adalet Bakanlığı, cezaevlerindeki aşırı kalabalık sorunun çözümü için federal hükümetin "acil müdahalesinin" gerektiğini kaydediyor.

Ülkede 3 bin 200'den fazla hükümlünün cezaevlerinde yer olmaması nedeniyle dışarıda bulunduğu belirtilirken, Belçika Adalet Bakanı Annelies Verlinden'in mahkumların beklenenden altı ay önce serbest bırakılmasına izin veren yasada değişikliğe gidip bu süreyi bir yıla çıkarmayı planladığı ifade ediliyor.

Federal hükümetin koalisyon ortaklarından sağ eğilimli Yeni Flaman İttifakı (N-VA) ve liberal Frankofon parti "MR", tehlikeli mahkumların erken tahliye edilmesine yol açabileceği gerekçesiyle bu plana karşı çıkıyor.

Belga ajansının konuya ilişkin haberinde de Belçika'daki uyuşturucu kaçakçılığı sorununa rağmen yargı sisteminin, "yetersiz finansman" ve "yapısal verimsizlikler"den olumsuz etkilendiği belirtiliyor.

Ayrıca, vatandaşların adalet sistemine güveninin azalma eğilimi gösterdiği uyarısında bulunuluyor.

Belçika'da cezaevlerindeki aşırı kalabalık, yetersiz personel sayısı, hijyen problemleri ve artan şiddet olayları uzun süredir kamuoyunda tartışma konusu oluyor.

Dün yapılan kabine toplantısında, cezaevlerindeki aşırı kalabalık sorununun çözümü için bir anlaşamaya varılamamıştı.