Dünyadan Haberler - 2

Nepal, Everest'te çöp birikmesini önlemek amacıyla kullanılan uygulamayı kaldırma kararı aldı

Mevcut uygulamaya göre, Everest'e tırmanan dağcıların, dönüşte yanlarında en az 8 kilogram çöp getirmeleri şartıyla geri ödenmek üzere 4 bin dolar depozito yatırmaları gerekiyor.

Nepal hükümeti uygulamanın amacının dağın zirvesinde biriken ve yaklaşık 50 tona ulaştığı tahmin edilen atık miktarını azaltmak olduğunu belirtiyor.

Öte yandan BBC'ye konuşan Nepal yetkilileri, uygulamanın yürürlüğe girmesinin üzerinden 11 yıl geçmesine rağmen Everest'teki atık sorununun devam ettiğini, sistemin beklenen etkiyi yaratmadığını ve zamanla idari bir yük haline dönüştüğünü ifade etti.

Yıllar içinde depozitoların büyük bölümünün iade edildiğini, bunun da kağıt üzerinde dağcıların çöp getirdiği anlamına geldiğini vurgulayan yetkililer, getirilen atıkların çoğunlukla alt kamplardan olduğunu, asıl yığılmanın bulunduğu üst kamplardan çöp taşınmadığını belirtti.

Everest bölgesinde atık yönetiminden sorumlu Sagarmatha Kirlilik Kontrol Komitesi yetkilisi Tshering Sherpa, "Yüksek kamplardan genellikle sadece oksijen tüpleri geri getiriliyor. Çadırlar, yiyecek kutuları ve içecek ambalajları çoğu zaman orada bırakılıyor." ifadesini kullandı.

Hükümet yeni bir modelin üzerinde çalışıyor

Nepal yönetimi, başarısız olduğu belirtilen mevcut sistemin yerine daha etkili yeni bir model hazırlıyor.

Yeni düzenlemeye göre dağcılardan geri ödemesiz temizlik ücreti alınacak, bu gelirle Kamp 2'de kontrol noktası kurulacak, üst kamplara düzenli olarak çıkacak ve dağcıların çöplerini gerçekten aşağı indirmelerini sağlayacak dağ korucuları görevlendirilecek.

Yeni sistem kapsamında dağcılardan alınacak ve iadesi olmayacak temizlik ücretinin 4 bin dolar olacağını aktaran Turizm Bakanlığı yetkilileri, düzenlemenin parlamentodan geçmesiyle yürürlüğe gireceğini bildirdi.

Hindistan'ın Indira Gandhi Uluslararası Havalimanı'nda yoğun sis nedeniyle uçuş iptalleri sürüyor

Hindustan Times'ın haberine göre, ülkenin en işlek havalimanlarından biri olan Indira Gandhi Uluslararası Havalimanı'nda yoğun sis nedeniyle uçuşlarda yaşanan aksaklıklar sürüyor.

Yetkililer, toplamda 118 uçuşun iptal edilmesinin yanı sıra 200'den fazla uçuşun ertelendiğini ve 18 uçuşun da başka havalimanlarına yönlendirildiğini belirtti.

Yoğun sis nedeniyle ülkedeki demir yolu seferlerinde de aksamalar yaşandığı ifade edildi.

Indira Gandhi Uluslararası Havalimanı'nda dün görüş mesafesinin neredeyse sıfıra inmesi nedeniyle en az 128 uçuş iptal edilmiş, 8 uçuş ise başka havalimanlarına yönlendirilmişti.

MS’te yapay zeka devrimi: Kişiye özel tedavi dönemi

Bugüne kadar dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen MS hastalığında tedavi süreçleri, genellikle hastanın gösterdiği dış belirtilere göre şekilleniyordu. Ancak bu yöntem, her zaman beklenen başarıyı getirmiyordu; çünkü uygulanan tedaviler bazen hastanın vücudundaki temel biyolojik değişimlerle örtüşmüyordu. University College London (UCL) liderliğinde yürütülen ve 600 hastayı kapsayan bu yeni çalışma, geleneksel yöntemlerin ötesine geçerek hastalığın kalbine iniyor.

Araştırmacılar, sinir hücrelerindeki hasarı işaret eden özel bir protein olan sNfL seviyelerini, ileri teknoloji beyin taramalarıyla birleştirdi. SuStaIn adı verilen gelişmiş bir yapay zeka modeli, bu karmaşık verileri inceleyerek hastalığın iki farklı rota izlediğini saptadı. "Erken evre protein artışı" olarak adlandırılan ilk türde, sinir hasarı hastalığın henüz başında hızla yükseliyor ve beyindeki belirli bölgelerde ciddi hasarlar oluşuyor. Bu durum, hastalığın daha agresif bir seyir izleyeceğini gösteriyor. İkinci türde ise süreç çok daha yavaş ilerliyor; beyindeki yapısal değişimler protein seviyeleri yükselmeden çok daha önce sessizce gerçekleşiyor.

Bu keşfin en büyüleyici yanı, doktorların artık hangi hastanın hangi risklerle karşı karşıya olduğunu çok daha erkenden görebilecek olması. Yapay zeka sayesinde bir hastanın hangi alt türe sahip olduğu anlaşıldığında, henüz kalıcı hasarlar oluşmadan en etkili tedavi yöntemi seçilebilecek. Agresif türe sahip bir hastaya doğrudan en güçlü ilaçlar uygulanırken, daha yavaş seyirli türe sahip hastalara sinir hücrelerini koruyucu özel terapiler sunulabilecek.

Asırlardır değişmeyen klinik muayene yöntemlerini dijital bir devrimle birleştiren bu gelişme, MS tanımını da kökten değiştiriyor. Artık hastalar sadece şikayetlerine göre değil, hücrelerindeki gerçek değişime göre tedavi edilecek. Bilim insanlarına göre bu, sadece bir keşif değil; MS ile yaşayan milyonlarca insan için hastalığın durdurulabileceği yeni ve umut dolu bir dönemin başlangıcı.

Milyonlarca yıldır görülmemişti: Amazon ormanlarında iklim değişiyor

Amazon yağmur ormanları üzerinde yapılan yeni bir araştırma, bölgenin kuraklıkların daha uzun, daha sıcak ve daha sık hale gelmesiyle "hipertropikal" bir duruma doğru sürüklendiğini ortaya koydu.

Uluslararası bir araştırmacı ekibi tarafından yürütülen çalışma, bu yeni koşulların dünya üzerinde milyonlarca yıldır görülmediğini ve mevcut ekosistemde bir benzerinin bulunmadığını belirtiyor.

Ağaçlar yeni bir stres seviyesiyle karşı karşıya

Otuz yılı aşkın süredir toplanan veriler, ağaçların ve toprağın aşırı yüksek sıcaklıklara ve kuraklığa nasıl tepki verdiğini gözler önüne seriyor. "Hipertropikal" olarak adlandırılan bu yeni durum, ormanların günümüzdeki tropikal sınırlarının çok ötesine geçmesi anlamına geliyor.

Uzmanlar, bu sürecin ağaçlar üzerinde daha önce görülmemiş bir stres yarattığını ve ormanların karbondioksit emme kapasitesini ciddi oranda azalttığını ifade ediyor.

Hidrolik çöküş ve karbon açlığı riski

Araştırmadan elde edilen verilere dayalı modeller, 2100 yılına gelindiğinde bu sıcak kuraklıkların yıl boyunca, hatta yağışlı mevsimlerde bile etkili olacağını öngörüyor.

Toprak nemindeki azalmanın iki temel sorunu tetiklemesi bekleniyor: Birincisi, ağaç gövdesinde su taşınmasını engelleyen hava kabarcıklarının oluştuğu "hidrolik çöküş"; ikincisi ise ağacın su tasarrufu yapmak için yaprak gözeneklerini kapatması sonucu fotosentezin durduğu "karbon açlığı". Bu durumun ağaç ölüm oranlarını yüzde 55 oranında artırabileceği tahmin ediliyor.

Karbon yutağından karbon kaynağına dönüşüm

Özellikle 2015 ve 2023 yıllarında yaşanan aşırı kuraklıklar üzerinde yoğunlaşan çalışma, hızlı büyüyen ve odun yoğunluğu düşük olan ağaçların bu süreçten daha fazla etkilendiğini gösteriyor.

Bu durum, Amazon ormanlarının atmosferdeki karbonu temizleyen bir "yutak" olmaktan çıkıp, ölen ağaçlar nedeniyle atmosfere karbon salan bir "kaynağa" dönüşme riskini taşıyor.

Gelecek senaryoları insan faaliyetlerine bağlı

Araştırmacılar, hipertropikal ormanların çoğunlukla Amazon bölgesinde ortaya çıkacağını, ancak Afrika ve Asya'nın bazı bölgelerinde de benzer oluşumların görülebileceğini öngörüyor.

Bilim insanları, bu iklimsel dönüşümün ne kadar şiddetli olacağının doğrudan insan faaliyetlerine ve sera gazı emisyonlarının kontrol altına alınıp alınamayacağına bağlı olduğu konusunda uyarıda bulunuyor.

ChatGPT, 555 bin dolar maaşla eleman arıyor: Tehlikeli yapay zeka ile savaşacak

Şirketin üst yöneticisi (CEO) Sam Altman, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı duyuruda, bu pozisyonun "stresli bir iş" olacağı konusunda adaylara uyarıda bulundu.

Yapay zeka kaynaklı riskler mercek altında

Yeni oluşturulan bu rol, yapay zeka modellerinin siber güvenlik, biyolojik riskler ve insan ruh sağlığı gibi alanlarda oluşturabileceği tehditleri önceden tespit edip sınırlamayı hedefliyor.

Altman, 2025 yılı içerisinde modellerin ruh sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerinin bir ön izlemesinin görüldüğünü, ayrıca sistemlerin bilgisayar güvenliğinde kritik açıkları bulabilecek kadar geliştiğini belirtti.

Yüksek maaş ve büyük sorumluluk

OpenAI tarafından yayımlanan iş ilanına göre, hazırlık başkanına yıllık 555 bin dolar maaşın yanı sıra şirketten hisse payı verilecek.

Göreve gelecek kişi, yapay zeka sistemlerinin yetenekleri arttıkça güvenlik standartlarının da aynı oranda ölçeklenmesini sağlayacak programları yönetecek.

Şirket, bu adımla birlikte teknolojik ilerlemenin faydalarından yararlanırken, olası kötüye kullanım senaryolarını en aza indirmeyi amaçlıyor.

Eleştiriler ve hukuki süreçler

OpenAI'nın bu hamlesi, şirketin son dönemde karşılaştığı çeşitli suçlamaların ardından geldi.

ChatGPT'nin hassas durumdaki bireylerin ruh sağlığı sorunlarını derinleştirebileceği ve kullanıcıları yanlış yönlendirebileceği yönündeki endişeler, bazı bölgelerde hukuki süreçlerin başlamasına neden olmuştu.

Şirket, bu yeni birimle birlikte gelişmiş modellerin piyasaya sürülmeden önce daha titiz bir güvenlik süzgecinden geçirileceğini vurguluyor.

İşgalci İsrail'in Batı Şeria'da düzenlediği saldırılarda 4 Filistinli yaralandı

"Filistin'in Sesi" radyosunda yayımlanan habere göre, Batı Şeria'daki Kalkilya kentinin kuzeyinde İsrail ordusunun açtığı ateş sonucu 2 Filistinli yaralandı.

Yaralı kişilerin hastaneye kaldırılarak tedavi edildiği kaydedilirken ayrıntılı bilgi verilmedi.

Filistin resmi ajansı WAFA da Beytüllahim'in doğusundaki Halayil el-Luz beldesinde Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin saldırılarında Filistinli bir çocuk ve bir yaşlının yaralandığını aktardı.

İsraillilerin, beldeye baskın düzenlediği, 80 yaşındaki İbrahim Ahmed Hasan Ubeyyat’ı ağır şekilde darbederek omuz ve sırtından yaraladığı, 14 yaşındaki Mustafa Ebu Celgif'in de darp nedeniyle vücudunda kırıklar oluştuğu kaydedildi.

Kudüs’ün kuzeydoğusundaki Mihmas beldesi yakınlarındaki bedevi topluluğuna da Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin saldırılar düzenlediği ifade edildi.

Soykırımcı İsrail'in Gazze'de ön uyarı yapmaksızın 15 kişilik aileyi yok ettiği ortaya çıktı

Cenevre merkezli Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nde gerçekleştirdiği bir katliamı belgeledi.

Euro-Med'den yapılan açıklamada, Gazze'de yerinden edilmiş sivillerin kaldığı bir eve, önceden hiçbir uyarı yapılmadan düzenlenen bir saldırıda 15 sivilin yaşamını yitirdiği belirtildi.

Söz konusu soruşturmanın, iki yılı aşkın süredir devam eden savaş boyunca Gazze'de işlendiği belirtilen savaş suçları ve soykırım fiillerini belgelemeye yönelik çalışmaların bir parçası olduğu vurgulandı. Açıklamada, sivil kayıpların "askeri gereklilik" iddiasıyla meşrulaştırılmasına yönelik girişimlerin bu bulgularla geçersiz kılındığı kaydedildi.

13'ü çocuk 15 kişilik bir aile yok edildi

İsrail ordusunun, ​​​​​​17 Şubat 2024'te Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentinin kuzeydoğusunda yer alan Hirbet el-Adas bölgesinde bir ailenin dinlenme evini hedef aldığı bildirildi.

Saldırının ABD yapımı iki bombayla gerçekleştirildiği, evin tamamen yıkıldığı ve içeride bulunanların tümünün hayatını kaybettiği aktarıldı.

Açıklamada, söz konusu saldırının "önceden herhangi bir uyarı veya bildirim yapılmadan ve yerinden edilmiş bir ailenin hedef alınmasını haklı gösterecek herhangi bir askeri gereklilik olmaksızın” düzenlendiği vurgulandı.

Saldırıda "Ebu Nahal" ailesinden 13'ü çocuk, biri kadın 15 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi.

Hedefte herhangi bir askeri varlık ya da silahlı grubun faaliyetine dair bulgu bulunamadı

Yıllara yayılan çalışmalara dayanan soruşturmanın, olay yeri incelemeleri, hayatta kalanlar ile görgü tanıklarının ifadelerinin karşılaştırılması ve dijital materyallerin teknik analizini içerdiği kaydedildi.

Elde edilen bulguların, hedef alınan yerin tamamen sivil bir alan olduğunu ortaya koyduğu ifade edildi.

Hedefte herhangi bir askeri varlık ya da silahlı grubun faaliyetine dair bulgu bulunmadığı belirtilerek, bunun, İsrail'in olası "askeri gereklilik" iddialarını geçersiz kıldığı vurgulandı.

Açıklamada, saldırının amacının, düğün kutlaması için misafirhanede bulunan 16 aile ferdini hedef alarak "mümkün olan en fazla sayıda masum sivili öldürmek" olduğu değerlendirmesine yer verildi.

"Ailece mutlu bir ortamda kardeşimin düğününü kutluyorduk"

Saldırıdan sağ kurtulan tek kişi olan 16 yaşındaki Usame İbrahim Ebu Nahal'ın ifadeleri de paylaşıldı.

Ebu Nahal, "Ailece mutlu bir ortamda kardeşimin düğününü kutluyorduk. Saat 06.00 civarında, hiçbir uyarı olmadan üzerimize füzeler yağmaya başladı. Hatırladığım tek şey havaya fırlatılmam ve bilincimi kaybetmem." dedi.

Hastanede uyandığında vücudunun yaralar ve yanıklarla kaplı olduğunu dile getiren Ebu Nahal, ellerine ve ayaklarına platin çubuklar yerleştirildiğini, kendisiyle birlikte olan herkesin ise hayatını kaybettiğini aktardı.

Her biri yaklaşık 900 kilogram ağırlığında MK-84 tipi GBU-31 bombaları kullanılmış

Euro-Med'in açıklamasında, bombalamanın ardından oluşan iki derin kraterin analizine göre, İsrail savaş uçaklarının muhtemelen her biri yaklaşık 900 kilogram ağırlığında olan, JDAM güdüm kitleriyle donatılmış MK-84 tipi GBU-31 bombalarını kullandığı sonucuna ulaşıldığı bildirildi.

Bu bombaların askeri tahkimatları hedef almak üzere tasarlanmış yüksek yıkıcı güce sahip mühimmatlar olduğu, ancak basit ve tahkim edilmemiş bir konut binasında kullanılmasının tam yıkıma ve kurbanların bedenlerinin parçalanmasına yol açtığı ifade edildi.

Açıklamada ayrıca, "Gazze Şeridi’nde işlendiği belirtilen İsrail suçları, özellikle de soykırım suçu hakkında bağımsız ve etkili ceza soruşturmaları başlatılması" çağrısında bulunuldu.

İsrail ordusunun, Gazze Şeridi'nde 2023'ten bu yana yerinden edilmiş Filistinlilerin sığındığı alanları hedef alarak çok sayıda büyük çaplı katliam gerçekleştirdiği, bazı saldırılarda 100'den fazla kişinin hayatını kaybettiği kaydedildi.

İlaç yetersizliğinden oğlunu kaybeden Gazzeli aile Türkiye’ye getiriliyor

Katil İsrail’in yaklaşık iki yıl süren saldırılarının ardından 10 Ekim’de varılan ateşkese rağmen İsrail kısmen saldırılarını sürdürdü ve Gazze’ye yeterince yardım girişine izin vermedi. Bu nedenle içeride ilaç ve gıda sıkıntısı devam ediyor.

Gazze’de ilaç ve tedavi yetersizliği nedeniyle bir oğlunu kaybeden Filistinli anne İman Said Muammer, 13 yaşındaki kızı ve tedavi altına alınacak 3 yaşındaki sendrom hastası oğluyla birlikte Türkiye’ye gönderiliyor.

İsrail güçleri tedavi için ailesiyle çıkmasına onay verdikleri halde baba Ali Fuad Ebu Muammer'i Gazze'den İsrail'e geçişi sırasında Kerem Ebu Salim kapısında gözaltına aldı.

Gazzeli aile, Kerem Ebu Salim Sınır Kapısı’ndan çıkarak Kral Hüseyin Kapısı üzerinden Ürdün’e geçti.

Burada, Türkiye’nin Amman Büyükelçiliği tarafından temin edilen ambulansla başkent Amman’daki havaalanına getirildi.

Tedavi için Türkiye’ye gitmek üzere ambulans uçağa bindirilen aile, Adana’ya hareket etti.

"Oğlum Gazze’deki ilaç yetersizliği nedeniyle öldü"

Havalanına götürülmek üzere bindiği ambulansta konuşan 28 yaşındaki Filistinli anne İman Said Muammer, yaşadıklarını gözyaşları içinde anlattı.

Kendini tanıtan Gazzeli anne, “Adım İman Said Ebu Muammer. 28 yaşındayım. Oğlumun adı Kerim Ali Ebu Muammer, 3 yaşında. Kızımın adı Aye Ali Ebu Muammer, 13 yaşında. Bir oğlum da hastaydı, şehit oldu, adı Muhammed." dedi.

Kendileriyle birlikte çıkmasına onay verdikleri halde İsrail güçlerinin, eşini sınırdan geçerken gözaltına aldıklarını dile getiren Filistinli anne, “Neden bunu yapıyorlar? Vallahi ben onsuz yapamam. Neden bu haksızlığı yapıyorlar? Ben ondan önce ölmek istiyorum. Benim çocuğum çok hasta. Ben sırf oğlumun tedavisi için geldim.” diye konuştu.

Muammer, Gazze’deki şartlar nedeniyle ailesiyle birlikte büyük bir dram yaşadıklarını söyledi. Bir oğlunu Gazze’de ilaç yetersizliği nedeniyle kaybettiğini belirten Muammer, şöyle devam etti:

“Benim bir oğlum Gazze’deki ilaç yetersizliği nedeniyle öldü. Gazze’deki kötü durumdan dolayı mecburen çıktım oradan. Allah rızası için bize yardımcı olun.

Bu oğlum 3 yaşında ve sendrom hastası. Tedavisi ve onun yaşaması için ayrıldım oradan. Biz yaşamak istiyoruz. Gazze’de bir gün bile doğru düzgün yaşamadık ve hayat görmedik."

Muammer, Mısır'a açılan Refah Sınır Kapısı’ndan çıkmak istediklerini ancak buranın kapalı olduğunu dile getirdi.

Eşinin Dünya Sağlık Örgütünde (DSÖ) çalıştığını aktaran Muammer, “Eşim Dünya Sağlık Örgütünde çalışıyordu. Hizmet veriyordu. Onu haksızca ve gaddarca alıkoydular. Ne zamana kadar bu zulme karşı sessiz kalınacak?” ifadelerini kullandı.

Türkiye’ye tedavi için götürülecek olmalarına rağmen eşinin yanlarında olmamasının kendileri için çok zor olduğunu vurgulayan Muammer, “Türkiye’ye gidiyoruz ama kocam yanımızda olmadan çok zor. Onu da (eşimi) keşke Türkiye’ye gönderseler.” dedi.

"Oğlum daha 4 yaşındaydı"

Gazze’de yaşadıkları yıkımın kendilerini psikolojik olarak da bitirdiğini dile getiren Muammer, şunları kaydetti:

"Gazze’de bizi, hayatımızı ve psikolojimizi bitirdiler. Hastalıktan dolayı savaş sırasında hayatını kaybeden oğlumun adı Muhammed Muammer, daha 4 yaşındaydı. Oğlum ilaç ve tedavi yetersizliğinden dolayı Nasır Hastanesinde öldü."

İsrail’in saldırı ve uygulamalarına tepki gösteren Muammer, “İsrail zalimdir, haindir ve gaddardır. Neden benim ve çocuklarımın hayatını ve geleceğimizi çalmak istiyor. Tüm bunları kendi çocuklarına yapılmasına razılarsa ben de razıyım. Lütfen kocamı bana geri getirin.” çağrısında bulundu.

Ateşkes sonrasında da durumun değişmediğini söyleyen Muammer, “Ateşkes sonrası durum aynı. Baskınları sürüyor. Kafamızı yine ayakkabılarıyla eziyorlar. Eşimi götürdüler. Hiçbir gerekçe göstermeden alıkoydular eşimi. Ne olur kocamı bana getirin.” diye konuştu.

Sınırda yaşadıklarına dair de Muammer, “(Sınırdaki İsrail askerlerinden) Gasbettikleri cep telefonumu istedim, vermediler. ‘Telefonun yok, git artık’ dediler.” ifadelerini kullandı.

Üç yaşındaki oğlunu işaret eden anne, sözlerini şöyle tamamladı:

“O daha bir çocuk. Dünyada olup bitenlerden hiçbir haberi yok. Onun günahı yok ki. Nedir onun günahı?

Trump: Cumhurbaşkanı Erdoğan ile çok iyi ilişkilerim var

ABD Başkanı Donald Trump, soykırımcı Netanyahu ile Florida'da bir araya geldi.

Trump görüşme öncesi gazetecilerin sorularını cevapladı.

ABD Başkanı, Gazze'de barış planının ikinci aşaması çok yakında hayata geçeceğini söyledi.

Gazze'nin yeniden inşasının yakında başlayacağını belirtti.

Türkiye'nin Gazze'de harika iş çıkardığını söyleyen Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile çok iyi ilişkim var, Cumhurbaşkanı Erdoğan sürece büyük katkı verdi ve bence bu süreçte mükemmel bir iş çıkardı." dedi.

ABD Başkanı Donald Trump, katil Netanyahu ile görüşmesinin ardından ise, "Unutmayın, Suriye'nin çok kötü bir liderini ortadan kaldırmaya büyük ölçüde yardımcı olan Cumhurbaşkanı Erdoğan'dı ve bunun için hiçbir zaman övgü istemedi ama o gerçekten çok takdir ediliyor." dedi.

Suriye'nin yeni banknotları tanıtıldı

Törene, Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, Türkiye’nin Şam Büyükelçisi Nuh Yılmaz ile devlet erkanı katılırken, ülkenin mevcut banknotlarının kademeli şekilde tedavülden kaldırılarak yeni paraya geçiş süreci başlatıldı.

Cumhurbaşkanı Şara törendeki konuşmasında, yeni paraların değişiminin, önceki dönemin sona erdiğini ve modern bir sürecin başlangıcını temsil ettiğini söyledi.

Dünya genelinde para değişimi ve sıfırların kaldırılmasına ilişkin altı farklı tecrübe bulunduğunu kaydeden Şara bunların yarısının başarılı, yarısının ise başarısız olduğuna işaret ederek sürecin parasal açıdan hassas ve teknik bir boyutu bulunduğunu ifade etti.

Ekonomik iyileşmenin üretim artışı ve işsizlik oranlarının düşmesine bağlı olduğunu vurgulayan Şara, bankacılık sektörünün güçlendirilmesinin, büyümenin temel şartlarından biri olduğunu, bankaların ekonomi için damar işlevi gördüğünü belirtti.

Halka paniğe kapılmaması çağrısında bulunan Şara, eski banknotlardan hızlı şekilde kurtulma girişimlerinin yanlış olduğunu, tüm eski banknotların yeni parayla değiştirileceğini ve aceleci hareketlerin Suriye lirasının kurunu olumsuz etkileyebileceğini söyledi.

Yeni banknotların dolaşımı kolaylaştıracağını dile getiren Şara, alım-satım işlemlerini pratikleştireceğini, doların belirleyici rolünü azaltabileceğini ve uzun vadede ekonomiye güveni artırabileceğini ifade etti.

Para değişim süreci 90 gün içinde yapılacak

Suriye Merkez Bankası Başkanı Abdulkadir Husri de törende yaptığı konuşmada, yeni banknotların ekonomik istikrar, şeffaflık ve para politikalarının yeniden yapılandırılması hedefleri doğrultusunda piyasaya sürüldüğünü söyledi.

Merkez Bankası’nın ulusal istikrarın temel direği olmayı hedeflediğini ifade eden Husri, "Paranın değerini değiştirmiyor, sadece sıfırları kaldırıyoruz." dedi.

İlk hedeflerinin prosedürleri sadeleştirmek ve halkın günlük hayatını kolaylaştırmak olduğunu vurgulayan Husri, ikinci hedefin ise para arzını kontrol altına almak ve piyasalarda fiili dolaşım değerini düzenlemek olduğunu kaydetti.

Yeni paraların dijital ödeme altyapısı ve bankacılık sistemi reformlarının önünü açacağını aktaran Husri, para değişiminin döviz kuruna doğrudan etki etmeyeceğini aksine halkı tekrar Suriye lirası kullanımına yönlendirmeyi amaçladığını ifade etti.

Para değişim sürecinin 90 gün içinde tamamlanacağını, ihtiyaç halinde sürenin uzatılabileceğini belirten Husri, geçiş döneminde fiyatlamaların hem eski hem yeni paralar üzerinden yapılacağını aktardı.

Husri ayrıca enflasyon artışı ya da fiyat yükselişi için bir zemin bulunmadığını sözlerine ekledi.

Lübnan doğal gaz için Mısır'la mutabakat zaptı imzaladı

Lübnan Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamaya göre, başkent Beyrut'taki Hükümet Sarayı'nda Başbakan Nevvaf Selam'ın katılımıyla imza töreni düzenlendi.

Törende, Lübnan Enerji Bakanı Joseph Saddi ile Mısır Petrol ve Maden Kaynakları Bakanı Kerim Bedevi, Lübnan'ın elektrik üretimi için ihtiyaç duyduğu doğal gazın teminine yönelik mutabakat zaptını imzaladı.

Törenin ardından konuşan Lübnanlı Bakan Saddi, enerji sektörünün kademeli akaryakıt kullanımından doğal gaza geçirilmesine karar verdiklerini belirterek "Doğal gaz hem daha ucuz hem de akaryakıta kıyasla çevreye zarar vermiyor." dedi.

Mısır doğal gazının Ürdün ve Suriye üzerinden Lübnan'a taşınmasına ilişkin maliyet ve hazırlıklara dair ise Saddi, boru hattının Lübnan'daki bölümünün yeniden işler hale getirilmesi için gereken çalışmaların yüksek maliyetli olmadığını ve sürecin yaklaşık 3-4 ay sürebileceğini söyledi.

Öte yandan Suriye tarafında da benzer bir sürecin yürütüldüğünü belirten Saddi, boru hattının Lübnan'daki Deyr Ammar Elektrik Santrali'nden Suriye sınırına uzanan bölümünün yeniden çalışır hale getirilmesi için bağışçılarla temas kurulacağını ifade etti.

Saddi, doğal gaz kullanımında ısrarcı olmalarının temel nedenlerinden birinin kaynak çeşitliliğini sağlamak olduğunu belirterek bu kapsamda Körfez ülkeleriyle ve Uluslararası Finans Kurumu (IFC) aracılığıyla doğal gazla çalışacak yeni santrallerin kurulması ve doğal gaz tedarik altyapısının geliştirilmesi için çalışmalar yürüttüklerini dile getirdi.

Bu süreçte Ürdün ve Suriye tarafıyla da müzakerelerin yürütüleceğini belirten Bakan Saddi, Suriye'deki boru hattına ilişkin çalışmalar ve gaz tedariki konusunda Sezar Yaptırım Yasası kaynaklı engelin artık ortadan kalktığını hatırlattı.

Anlaşma kapsamında doğal gazın boru hattı aracılığıyla Lübnan'ın kuzeyindeki Deyr Ammar Elektrik Santrali'ne iletilmesi öngörülüyor.

Lübnan'da 2019'dan beri yaşanan derin ekonomik kriz nedeniyle vatandaşlara günde sadece 4 saat devlet elektriği verilebiliyor. Bu durum çok sayıda kişinin yüksek maliyetli özel jeneratör aboneliklerine yönelmesine neden oluyor.

Katil İsrail'in yardım girişini kısıtladığı Gazze'de 2 aylık bebek soğuktan hayatını kaybetti

Gazze'deki Sağlık Bakanlığın, soğuk hava dalgasının etkili olduğu bölgede, vücut ısısı düşen 2 aylık Arkan Firas Muslih'in yaşamını yitirdiğini açıkladı.

Açıklamada, aralık ayı içinde aşırı soğuk nedeniyle vücut ısısı düşerek hayatını kaybeden bebek sayısının 3'e çıktığı ifade edildi.

Ateşkese rağmen insani krizin derinleştiği Gazze'de soğuk hava can almaya devam ediyor

İsrail'in ateşkese rağmen yardım girişini kısıtladığı Gazze Şeridi'nde, yüz binlerce kişi derme çatma çadırlarda yaşam mücadelesi veriyor.

Bölgede etkili olan şiddetli yağış ve fırtına, çadırları kullanılamaz hale getirirken, özellikle küçük bedenler soğuğa dayanamıyor.

Her ne kadar ateşkes anlaşması 10 Ekim'de yürürlüğe girmiş olsa da Gazze'deki insani durum gözle görülür şekilde iyileşmedi. İsrail'in anlaşmada yer alan yükümlülükleri yerine getirmemesi, gıda, ilaç, tıbbi malzeme, yakıt ve barınma ekipmanlarının girişini kısıtlaması, krizin kalıcı hale gelmesine yol açıyor.

Meteoroloji uzmanları, pazartesi gününden itibaren yeni ve daha etkili bir alçak basınç sisteminin Gazze'yi vurmasının beklendiğini belirtiyor. Bu durum, halihazırda evsiz kalan yüz binlerce Filistinli için felaket riskinin büyüdüğüne işaret ediyor.

Birleşmiş Milletler verilerine göre, İsrail'in saldırıları sonucu Gazze'de sivil altyapının yaklaşık yüzde 90'ı tahrip edildi. Abluka ve yardım engelleri devam ettiği sürece, doğal hava koşulları dahi Gazze'de ölümcül bir tehdide dönüşüyor.